Quen với những cái tết xa nhà

Công việc phi công luôn đòi hỏi thời gian thất thường. Chắc anh đã quá quen với việc ăn Tết xa nhà?

Hãng hàng không Vietnam Airlines thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, còn thực hiện nhiệm vụ chính trị. Do đó, chúng tôi luôn xác định sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ bất cứ thời điểm nào. 

Kể từ khi vào nghề, chưa bao giờ tôi hay các đồng nghiệp được nghỉ toàn bộ thời gian nghỉ lễ theo lịch của Nhà nước. Những dịp lễ, Tết, chúng tôi được phân công, bố trí lịch trực và bay để đảm bảo mỗi người có thể có 2-3 ngày ở nhà đón Tết cùng gia đình. Công việc phục vụ hành khách luôn phải đảm bảo. 

Quen với việc xa nhà, nhưng có bao giờ anh chạnh lòng vì những khoảnh khắc năm mới không được ở bên cạnh người thân?

Nếu có, chắc chỉ khoảng 10 năm trước. Còn hiện giờ, công việc đã vào guồng. Trên máy bay, chúng tôi cũng luôn phải tập trung để đảm bảo an toàn tuyệt đối nên cũng không có nhiều thời gian để buồn. 

May mắn, bà xã tôi thấu hiểu công việc của chồng. Cô ấy là hậu phương vững chắc, luôn chu toàn việc nhà để chồng yên tâm công tác. Trước Tết, tôi luôn sắp xếp thời gian để có thể đưa gia đình đi chơi, hoặc khi về cũng cùng cả nhà đi du xuân. Dù không được hưởng cả cái Tết trọng vẹn nhưng thực tế, chúng tôi vẫn có thời gian để ở bên người thân. 

Có lẽ, anh đã phải hy sinh nhiều điều trong cuộc sống riêng? 

Công việc của chúng tôi phải luôn ưu tiên cho công việc. Có điều, mình coi đó là thói quen. Dĩ nhiên, ai chẳng mong muốn những kỳ nghỉ, lễ trọn vẹn bên gia đình, người thân. Nhưng chúng tôi không thể đòi hỏi quá nhiều, bởi ai cũng đòi hỏi thì ai sẽ là người làm? 

Năm nay, các dịp lễ như giỗ Tổ, Giáng sinh, Tết Dương lịch và Giao thừa tới đây tôi đều có lịch bay. Tâm trạng hiện tại của tôi rất thoải mái. Mình không nghỉ lúc này sẽ nghỉ lúc khác, không sao cả. 

Anh có thấy, Tết ở trên bầu trời có gì đặc biệt?

Vào những khoảnh khắc giao thừa, phi hành đoàn sẽ dành những lời chúc mừng năm mới tới hành khách. Với chúng tôi, dù thế nào cũng luôn phải làm tốt công việc, đảm bảo chuyến bay an toàn. Do đó, trên máy bay cũng không tổ chức nhiều hoạt động chào mừng. Chỉ tới khi kết thúc chuyến bay, tại sân bay, chúng tôi mới có thể cùng tụ tập chúc mừng năm mới.  

Tôi thích khoảnh khắc khi cất cánh trong đêm Giao thừa. Trên buồng lái, được chứng kiến pháo hoa sáng bừng bên dưới. Đó là khoảnh khắc rất lạ và rất đẹp. 

Hạnh phúc khi được làm nghề

Cơ duyên nào đưa anh tới với nghề phi công?

Tôi có anh ruột cũng làm phi công Vietnam Airlines nên từ nhỏ, tôi đã có cơ hội được tiếp xúc với các anh, các chú trong ngành. Thấy các anh các chú mặc đồ phi công rất đẹp và rất oai, kể từ đó, ước mơ trở thành phi công trong tôi dần nhen nhóm. Sau này, tôi đã quyết tâm học và trở thành học viên của khoá đào tạo phi công của Vietnam Airlines. 

20 năm trong nghề, với anh, công việc phi công có ý nghĩa như thế nào?

Tôi nghĩ, công việc này đã đi vào máu của mình (Cười). Với các bạn bè của toi, không làm nghề nọ, họ có thể làm nghề kia. Còn tôi nghĩ nếu mình không làm việc này, không biết sẽ làm gì khác. Tới nay, tôi vẫn luôn hạnh phúc khi được làm phi công. 

Thực ra trong mắt nhiều người, hình ảnh của các phi công luôn rất bóng lộn, lung linh. Nhưng sau “ánh hào quang” đó là những điều không phải ai cũng biết.

Anh em chúng tôi hay đùa nhau “phi công là nghề làm giảm tuổi thọ”. Đặc thù công việc hay phải bay sang nhiều quốc gia khác nhau, chênh lệch múi giờ, chênh lệch áp suất gây ảnh hưởng rất lớn tới sức khoẻ của phi công. Tiêu biểu, bản thân tôi có những lúc rời khỏi nhà lúc 20h tối, 23h cất cánh xuyên đêm, đến sáng hôm sau tới quốc gia khác lại bị lệch múi giờ. Những điều đó khiến đồng hồ sinh học của phi công hay bị đảo lộn. 

Hơn nữa, đặc điểm của ngành hàng không là “sai một ly, đi rất nhiều dặm”. Công việc này đòi hỏi sự nghiêm túc, tập trung cao độ và chịu nhiều áp lực. Là người chuyên nghiệp, tôi và các đồng nghiệp luôn phải tự nắm bắt vấn đề để giải quyết, phát huy khả năng của bản thân để đảm bảo mọi công tác điều hành bay trơn tru, an toàn tuyệt đối. 

Vậy, đó có phải một công việc nguy hiểm?

Công việc nào liên quan tới nghề phi công cũng có những rủi ro. Tuy nhiên, ngành hàng không dân dụng hiện nay rất phát triển. Vietnam Airlines đã sử dụng những máy bay tân tiến của thế giới, có chỉ số an toàn rất cao. 

Yếu tố nguy hiểm có lẽ chủ yếu đến từ con người. Sẽ rất nguy hiểm nếu phi công không có trình độ chuyên môn, kỹ thuật tốt. 

Từng có sự cố nào khiến anh toát “mồ hôi hột”?

Trước đây, khi mới vào hãng được 3 năm, tôi có dịp được bay cùng một cơ trưởng người nước ngoài trên chuyến bay từ Hà Nội tới Buôn Ma Thuột. Thời điểm đó, sân bay Buôn Ma Thuột chưa có cơ sở kiểm soát tiếp cận. 

Hôm đó, thời tiết mưa giông, gió lớn, nhưng bộ phận mặt đất thông báo đủ điều kiện để máy bay hạ cánh. Tuy nhiên, lúc độ cao còn khoảng 400m, do gió lớn, chúng tôi lại phải thao thác bay lại. 

Xung quanh khu vực sân bay có rất nhiều đồi núi nên việc thao tác bay lại rất căng thẳng. Thông thường khi bay lại, phi công sẽ phải đẩy ga hết cỡ để tối đa công suất nhằm nhanh chóng lấy lại độ cao. Thế nhưng lúc đó, tôi thấy cơ trưởng chưa đẩy ga hết công suất. Nhận ra tình huống nguy hiểm nên tôi nhanh chóng báo lại cơ trưởng. May mắn, chuyến bay đã an toàn. 

Thực tế trong những điều kiện thời tiết như mưa giông, gió bão, hay ở những vùng trời có mật độ bay đông đúc là lúc phi công luôn phải tập trung cao độ. Nghề này, đó cũng là những lúc dễ xảy ra nguy hiểm nhất nếu không chuẩn bị kỹ và tập trung tuyệt đối. 

Ngần ấy năm gắn bó với nghề phi công, anh thấy ngành hàng không và nghề phi công tới nay đã có những thay đổi ra sao?

20 năm là bước tiến lớn từ khâu đào tạo con người, trang thiết bị và cơ sở vật chất của máy bay, cơ sở hạ tầng của các cụm cảng hàng không. Không chỉ ngành hàng không thế giới, ngành hàng không Việt Nam cũng có sự phát triển mạnh mẽ khi có những cơ sở tiếp cận chính xác, ứng dụng công nghệ tiên tiến, giải quyết mọi vấn đề và tình huống nhanh hơn. 

Hệ thống của máy bay cũng an toàn hơn, độ cảnh báo chính xác hơn. Cơ sở hạ tầng của sân bay cũng ngày càng tốt, toàn bộ là hệ thống chính xác trong từng m2. Tôi nghĩ, ngành hàng không hiện nay an toàn tuyệt đối, trừ những rủi ro chỉ là từ yếu tố con người. 

Cảm ơn anh!