Ngân hàng Thương mại Cổ phần ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) là Ngân hàng thương mại (NHTM) Nhà nước đã cổ phần hóa. Vietcombank hiện nay thường xuyên giữ vai trò chủ đạo, liên tục dẫn đầu ngành ngân hàng về nhiều lĩnh vực kinh doanh, đặc biệt là tài trợ xuất nhập khẩu, kinh doanh ngoại hối, thẻ tín dụng quốc tế và đóng góp ngân sách nhà nước, vai trò hàng đầu trong hoạt động xã hội và từ thiện trong nhiều năm liền.

Đặc biệt Vietcombank thường xuyên hợp tác chặt chẽ với Vietnam Airlines trong hầu hết các hoạt động kinh doanh: tài trợ vốn mua máy bay và thiêt bị hàng không, thanh toán quốc tế, dich vụ thanh toán số cho khách hàng của Vietnam Airlines. Sự hợp tác đó góp phần hỗ trợ Vietnam Airlines giữ vai trò chủ đạo trong thị trường hàng không của Việt Nam.

Cả hai đối tác Vietcombank và Viet Nam Airlines đều đóng góp quan trọng vào thực hiện Nghị quyết phát triển kinh tế – xã hội hàng năm của Chính phủ. Bài viết giới thiệu những nội dung chủ yếu về Vietcombank thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh doanh nắm 2024 và dự kiến các năm tiếp theo, các nội dung hợp tác thúc đẩy Vietnam Airlines phát triển.

Trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ kinh doanh hàng năm, Đảng bộ Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) thường xuyên quán triệt các Chi bộ, toàn thể đang viên các đơn vị trực thuộc thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tế – xã hội hàng năm, cũng như năm 2024, đẩy mạnh hợp tác với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các tập đoàn kinh tế nhà nước, kể cả đã cổ phần hóa như Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam

– Vietnam Airlines, phát huy vai trò chủ đạo trong nền kinh tế. Riêng năm 2024, đó là Chỉ thị 01/CT-NHNN, ngày 15/01/2024 của Ngân hàng nhà nước (NHNN) về Chương trình hành động thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng trong năm 2024. Hàng năm, ngay từ đầu năm, Đảng bộ Vietcombank đã ban hành Nghị quyết và chỉ đạo toàn bộ các chi bộ trực thuộc, toàn thể đảng viên, cán bộ, nhân viên, người lao động trong toàn hệ thống, thực hiện thắng lợi kế hoạch kinh doanh của năm đó, theo đúng Nghị quyết của Hội đồng quản trị Vietcombank. Đồng thời Vietcombank tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nội dung hợp tác vói Vietnam Airlines không ngừng phát triển vững mạnh.

Quan điểm và tư tưởng chỉ đạo của Ban chấp hành Đảng bộ Vietcombank

Riêng năm 2024, bên cạnh thực hiện các mục tiêu kinh doanh của năm, thì , Đảng bộ Vietcombank cũng chỉ đạo quyết liệt triển khai Kế hoạch tổng thể phát triển Vietcombank đến năm 2025, tầm nhìn 2030, tạo nền tảng để Vietcombank giữ vững vị thế ngân hàng số một tại Việt Nam và sánh vai với các ngân hàng trong khu vực và trên thế giới, đóng góp cho sự phát triển của đất nước, xứng đáng với niềm tin mà hàng triệu khách hàng và cả xã hội đã dành cho Vietcombank.

Ban chấp hành Đảng bộ cùng Ban lãnh đạo Vietcombank quán triệt phương châm hành động “Chuyển đổi, Hiệu quả, Bền vững” và quan điểm chỉ đạo điều hành “Trách nhiệm – Quyết liệt – Sáng tạo”. Ban lãnh đạo Vietcombank chỉ đạo quyết liệt, linh hoạt, nhất quán xuyên suốt để nỗ lực thực hiện các chỉ tiêu kinh doanh và công tác chỉ đạo quản trị điều hành. Đến nay nhìn nhận lại việc thực hiện nhiệm vụ kinh doanh của năm 2024 có thể thấy những kết quả rất quan trọng Vietcombank đạt được trong 6 tháng đầu năm, tạo tiền đề cho thực hiện thành công kế hoạch cả năm.

Một số kết quả chủ yếu thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh 6 tháng đầu năm tạo tiền đề thực hiện thắng lợi kế hoạch cả năm 2024

Phân tích các hoạt động kinh doanh chủ yếu trong 6 tháng dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ Vietcombank có thể thấy, tính đến hết tháng 6/2024, về huy động vốn thị trường I của Vietcombank đạt gần 1,39 triệu tỷ đồng, giảm 1,9% so với năm 2023; trong đó, tỷ trọng huy động vốn không kỳ hạn bình quân (KKH BQ) đạt 33,9%. Quy mô HĐV KKH BQ tăng 4,1% so với cuối năm 2023. Việc giảm nhẹ vốn huy động trên thị trường 1 có nguyên nhân chủ yếu do Vietcombank thưc hiện nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ, của Thống đốc NHNN về việc giảm mặt bằng lãi suất, không chạy đua tăng lãi suất tiền gửi. Vietcombank (2024).

Thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về mở rộng tín dụng an toàn cho tăng trưởng kinh tế, Đảng bộ Vietcombank chỉ đạo các đơn vị trong toàn hệ thống chủ động đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn tín dụng của doanh nghiệp, của khách hàng. Do đó phân tích dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế có thể thấy, tính đến hết tháng 6/2024. Vietcombank đạt gần 1,366 triệu tỷ đồng, tăng 7,68% so với cuối năm 2023, đạt 96% kế hoạch năm 2024, cao hơn tốc

độ tăng bình quân chung của toàn ngành ngân hàng. Trong đó, dư nợ tín dụng bán buôn tăng 9,2%, tập trung nhóm khách hàng FDI và khách hàng doanh nghiệp lớn. Bên cạnh đó, dư nợ tín dụng bán lẻ tăng 6,2% so với cuối năm 2023. Tín dụng tại các Phòng giao dịch (PGD) tăng 8,6% so với cuối năm 2023. Những kết quả tăng trưởng tín dụng đó cho thấy Đảng bộ, Ban lãnh đạo Vietcombank cũng như toàn hệ thống quyết liệt thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của NHNN về đẩy mạnh tăng trưởng cho vay, đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của nền kinh tế. Bên cạnh đó Vietcombank còn kiên trì giảm lãi suất, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Cụ thể, Vietcombank triển khai 22 chương trình giảm lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp và người dân trong 6 tháng đầu năm 2024. SBV (2024).

Mặc dù dư nợ cho vay tăng cao, song chất lượng tín dụng của Vietcombank vẫn được đảm bảo, nợ xấu được kiểm soát chặt chẽ theo Nghị quyết của Đảng bộ và Hội đồng quản trị. Cụ thể, tính đến hết tháng 6/2024, tỷ lệ nợ nhóm 2 của Vietcombank là 0,35%; tỷ lệ nợ xấu theo Thông tư 11 ở mức 1,13%. Các chỉ tiêu đó của Vietcombank ở mức thấp nhất trong toàn bộ hệ thống Tổ chức tín dụng (TCTD) Việt Nam, đặc biệt là tỷ lệ trích lập dự phòng bao phủ nợ xấu ở mức 205%, cao nhất so với tất cả các NHTM Việt Nam. Tỷ lệ này cũng cho thấy tính an toàn trong hoạt đông kinh doanh nói chung và hoat động tín dụng nói riêng của Vietcombank. Vietcombank (2024).

Đảng bộ Vietcombank cũng chỉ đạo toàn hệ thống phát triển mạnh các dịch vụ ngân hàng hiên đại và tiện ích. Do đó,, trong thời gian qua, các đơn vị toàn hệ thống Vietcombank không chỉ nỗ lực huy động vốn và đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng mà các phòng ban và chi nhánh Vietcombank còn tăng cường cung ứng các dịch vụ ngân hàng hiên đại, dịch vụ ngân hàng số cho nền kinh tế. Các chỉ tiêu này của Vietcombank cũng đạt khá cao trong 6 tháng đầu năm 2024, tăng cao so với cùng kỳ năm 2023.

Cụ thể, doanh số thanh toán quốc tế và tài trợ thương mại (TTQT – TTTM) tăng 13,8%; Doanh số mua bán ngoại tệ tăng gần 12%. Doanh số thanh toán, sử dụng thẻ tăng lần lượt 52,6% và 22,4%. Vietcombank là NHTM có mảng dịch vụ quốc tế tăng trưởng vào loại cao nhất và chiếm thị phần lớn nhất trong số các NHTM Việt Nam. Điều đó cũng thể hiện nỗ lực của Vietcombank góp phần thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp. VCB (2024).

Với uy tín và thương hiệu mạnh, với sự chỉ đạo quyết liệt và các giải pháp phù hợp, cộng với sự nỗ lực của toàn bộ các đảng viên và nhân viên nên công tác phát triển khách hàng của Vietcombank tiếp tục được mở rộng. Cụ thể, rrong 6 tháng đâu fnawm 2024, phát triển khách hàng tín dụng Bán buôn và TTQT-TTTM tăng thêm lần lượt là 445 và 343 khách hàng. Quy mô khách hàng Priority tăng 26,2% so với cuối năm 2023. Phát triển khách hàng Digibank mới đạt gần1,195 triệu khách hàng, tổng số khách hàng lũy kế đến hết tháng 6/2024 đạt 13,2 triệu khách hàng, dẫn đầu hệ thống NHTM Vietcombank. Điều đó cũn cho thấy Vietcombank tiên phong, quyết liệt và đạt được uy tín trong phát triển công nghệ ngân hàng số. VCB (2024).

Hợp tác lâu dài và sâu rộng giữa Vietcombank và Vietnam Airlines

Ngay từ thời điểm Vietnam Airlines và Vietcombank mới được thành lập, hai doanh nghiệp đã có mối quan hệ mật thiết trong quan hệ đối ngoại: tài trợ vốn ngoại tệ mua máy bay và các thiết bị bay, thiết bị hàng không, thanh toán ngoại tệ, tư vấn và quản lý tài khoản, tư vấn quản lý đại lý và văn phòng đại diện. Tuy nhiên trong khoảng 20 năm gần đây mối quan hệ hợp tác kinh doanh ngày càng sâu rộng và hiệu quả hơn.

Cụ thể đó là ngày 30/7/2015, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) và Tổng Công ty Hàng không Việt Nam – CTCP (Vietnam Airlines) đã ký kết Thỏa thuận Hợp tác toàn diện. Theo thỏa thuận hợp tác, hai bên đồng ý duy trì hợp tác toàn diện, lâu dài, có hiệu quả và cùng có lợi trên nhiều lĩnh vực và sử dụng dịch vụ của nhau, nhằm khai thác tối đa tiềm năng, tạo hiệu quả kinh doanh, tăng vị thế và sức cạnh tranh của mỗi bên, đồng thời tăng cường trao đổi, cung cấp thông tin cho nhau đầy đủ, kịp thời về các vấn đề hợp tác để cùng nghiên cứu, xem xét lựa chọn khả năng tham gia.

Thực hiện cam kết, trong gần 20 năm qua, Vietcombank thường xuyên cung cấp cho Vietnam Airlines các sản phẩm dịch vụ tài chính ngân hàng đa dạng với chính sách ưu đãi nhằm hỗ trợ vốn cho hoạt động phát triển sản xuất kinh doanh của Vietnam Airlines, bao gồm các sản phẩm dịch vụ như: quản lý tiền tệ, nguồn vốn; tài trợ thương mại: thanh toán quốc tế, phát hành L/C, bảo lãnh; tài trợ vốn lưu động; đầu tư dự án; quản lý ngoại hối, kinh doanh vốn và ngăn ngừa rủi ro; dịch vụ thẻ thanh toán và dịch vụ thẻ tín dụng.

Đặc biệt là Vietcombank cung cấp cho đội ngũ cán bộ các cấp của Vietnam Airlines và khách hàng thân thiết của Vietcombank Thẻ Visa Piority Signatura có nhiều ưu đãi và thanh toán rộng rãi trên thế giới. Với lại Thẻ Visa này, khách hàng không chỉ thanh toán vé máy bay và các dịch vụ của Vietnam Airlines hết sức tiềnj lợi mà còn mua sắm hàng hóa, chi trả dịch vụ cũng hế sức tiện lợi tại tất cả các sân bay, các điểm đến, các cơ sở du lịch và mua sắm trên toàn cầu.

Bên cạnh đó, Vietnam Airlines còn cung cấp cho Vietnam Airline; các sản phẩm ngân hàng tài chính cá nhân (dành cho cán bộ công nhân viên) và các dịch vụ liên quan đến tài chính doanh nghiệp và thị trường chứng khoán; dịch vụ chi trả lương, quản lý tiền bán vé máy bay cùa tất cả các đại lý của Vietnam Airlines….

Về phía Vietnam Airlines cũng xây dựng và thực thi chính sách theo Chương trình khách hàng lớn phù hợp và ưu đãi tối đa đối với các dịch vụ vận chuyển hành khách và hàng hóa,

hành lý, bưu kiện cho toàn hệ thống Vietcombank, bao gồm: trụ sở chính, các chi nhánh, các đơn vị trực thuộc, cán bộ và nhân viên cũng như khách hàng doanh nghiệp, khách hàng thân thiết của Vietnam Airlines.

Bên cạnh đó, trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật và cơ quan có thẩm quyền, Vietnam Airlines tạo điều kiện để Vietcombank tiếp cận, tham gia cung cấp dịch vụ tài chính ngân hàng, đầu tư góp vốn vào các công ty con, công ty liên kết của Vietnam Airlines và ngược lại khi có yêu cầu. Đồng thời, hai bên còn tạo điều kiện, khuôn khổ cho phép các bộ phận chuyên môn thực hiện các chương trình Maketing tổng thể, hợp tác đồng phát triển thương hiêu, nhằm phát huy tối đa hiệu quả hợp tác giữa hai thương hiệu lớn.

Sự hợp tác hiệu quả trong thời gian qua, nâng tầm mối quan hệ trên góc độ các doanh nghiệp/Tổng Công ty lớn của nhà nước, tiếp tục thiết lập và thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ nhằm phát huy thế mạnh trong hoạt động mỗi doanh nghiệp để mang đến hiệu quả hoạt động tại các đơn vị nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Trong hàng chục năm qua, Vietcombank là ngân hàng thương mại trong nước cung cấp dịch vụ thanh toán lớn nhất của Vietnam Airlines, đồng thời cũng là ngân hàng trong nước tài trợ vốn lớn nhất của Vietnam Airlines, đặc biệt là đối với các dự án đầu tư phát triển đội bay như: Dự án đầu tư mua mới 26 máy bay Airbus A321; Dự án đầu tư mua mới 10 máy bay Airbus A350-XWB 900, Dự án đầu tư mua mới 08 máy bay Boeing B787 – 9 Dreamliner. Tháng 8/20219, Vietnam Airlines đã nhận chiêc máy bay Boeing B787-10 Dreamliner đầu tiên, loại máy bay thân rộng lớn nhất thế giới của Boeing.

Kể từ sau khi Vietcombank chính thức trở thành một cổ đông lớn của Vietnam Airlines vào ngày 14/11/2014, mối quan hệ đối tác truyền thống vốn có này đã được khẳng định và nâng lên một tầng cao mới trở thành mối quan hệ hợp tác chiến lược dài hạn, toàn diện, hỗ trợ cùng phát triển. Với nhiều sự tương đồng giữa hai doanh nghiệp, sự gắn kết của hai thương hiệu lớn: Vietcombank và Vietnam Airlines, sẽ nâng tầm vị thế của cả hai doanh nghiệp trong nước và quốc tế.

Mới đây nhất, ngày ngày 10/9/2024, Vietnam Airlines, đã ký thỏa thuận mua 50 máy bay thân hẹp Boeing 737 MAX với giá trị 10 tỷ USD. Hai bên đang tiếp tục quá trình đàm phán, hoàn thiện các thủ tục đầu tư, mua sắm. Dự án đầu tư nhằm phục vụ kế hoạch phát triển đội tàu bay thân hẹp, nâng cao chất lượng dịch vụ của Vietnam Airlines trên các đường bay nội địa và khu vực châu Á. Dự kiến, các máy bay mới sẽ được hai bên bàn giao trong giai đoạn từ năm 2027 – 2030. Thực hiện kế hoạch này của Vietnam Airlines, Vietcombank tiếp tục đóng vai trò lớn trong bảo lãnh L/C, tư vấn về thu xếp vốn, thanh toán quốc tế cùng các dịch vụ tài chính khác có liên quan.

Hợp tác toàn diện giữa Vietnam Airlines và Vietcombank đang tiếp tục mở ra các cơ hội để cả hai bên cùng xúc tiến các hoạt động hợp tác, hỗ trợ nhau mở rộng và phát triển hoạt động kinh doanh nhằm khai thác tốt nhất thế mạnh của mỗi bên, tiềm năng của thị trường trong và ngoài nước, trong lĩnh vực kinh doanh truyền thống của mỗi bên và các lĩnh vực khác mà hai bên cùng quan tâm, hướng tới sự phát triển ổn định, bền vững, mang lại lợi ích chung cho cả Vietnam Airlines và Vietcombank, cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, phát huy vai trò chủ đạo của 2 tập đoàn kinh tế có vốn chi phối của cả nước, góp phần tích cực vào tương lai phát triển kinh tế đất nước.

Khuyến nghị giải pháp

Từ những nội dung phân tích ở trên, để góp phần thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa giữa Vietcombank và Vietnam Airlines, tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò chủ đạo của 2 tập đoàn kinh tế có vốn chủ đạo của nhà nước, bài viết xin nêu một số khuyến nghị sau:

Một là, hai bên tiếp tục phối hợp, tư vấn cho nhau xây dựng chiến lược kinh doanh, chiến lược khách hàng, chiến lược đầu tư và chiến lược phát triển thị trường hành khách và hàng hóa vận chuyển của Vietnam Airlines, thị trường dịch vụ ngân hàng của Vietcombank, bao gồm cả thị trường khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp.

Hai là, Hội đồng quan trị, Ban Tổng giám đốc điều hành mỗi bên chỉ đạo, thúc đẩy sự hợp tác cụ thể giữa các công ty con, các chi nhánh các đơn vị trực thuộc của mỗi bên trong các lĩnh vực kinh doanh cụ thể liên quan đến dịch vụ hàng không, dịch vụ ngân hàng. Cần cụ ther hóa nội dung hợp tác giữa hai tập đoàn xuống các đơn vị thành viên.

Ba là, Vietcombank cần tiếp tục là đầu mối thu xếp vốn, tài trợ vốn cho Vietnam Airlines phát triển đội bay, mua thêm máy bay mới, quản lý ngoại hối, thanh toán quốc tế, quản lý các dòng ngân quỹ một cách tối ưu, đáp ứng yêu cầu phát triển thị trường hàng không vươn mạnh ra các điểm đến tiềm năng của cộng đồng quốc tế.

Bốn là, Đảng bộ Vietcombank và Đảng bộ Vietnam Airlines đều trực thuộc Đảng bộ khối các doanh nghiệp Trung ương, cần đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực xây dựng Đảng, trao đổi kinh nghiệm về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ kinh doanh. Đảng bộ hai bên hàng năm cần chỉ đạo các đơn vị trực thuộc rà soát, đánh giá lại sự hợp tác, trên cơ sở đó bổ sung những nhu cầu mới đáp ứng yêu cầu thời đại công nghệ số, cạnh tranh hàng không và cạnh tranh dịch vụ ngân hàng hiện đại hội nhập quốc tế sâu rộng.

Năm là, phát triển nền khách hàng bền vững của Vietcombank và Vietnam Airlines. Hai tập đoàn này có số lượng khách hàng đông đảo, tiềm năng, thu nhập từ trung bình trở lên.

Hai bên cần phối hợp tập trung chuyển dịch khách hàng bán buôn lên kênh số, hướng đến cung cấp toàn diện các sản phẩm, dịch vụ cho hệ sinh thái doanh nghiệp; Tổ chức các hội nghị khách hàng chuyên biệt để gia tăng sự gắn kết của khách hàng sử dụng sản phẩm, dịch vụ của VCB và VNA.

Tăng cường kết nối giải pháp số hóa học phí thông minh dành cho hệ thống khách sạn, sân bay, công ty du lịch, đại lý bán vé máy bay trên cả nước. Tìm kiếm gia tăng số lượng hợp đồng lưu ký danh mục uỷ thác. Đẩy mạnh khai thác hiệu quả phân khúc khách hàng Priority với các sản phẩm dịch vụ trọng yếu. Đẩy nhanh phát triển khách hàng bán lẻ sử dụng các sản phẩm dịch vụ số và thẻ tín dụng để khách hàng của VNA lựa chọn Vietcombank là ngân hàng giao dịch chính, là trung tâm giao dịch thương mại điện tử, thanh toán và chuyển tiền.

Sáu là, đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống CNTT, dịch vụ ngân hàng và dịch vụ hàng không. Chủ động rà soát, tăng cường các giải pháp bảo đảm an toàn thông tin cho các hệ thống thông tin của VCB và VNA, ưu tiên các giải pháp giám sát, cảnh báo sớm. Tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ tiên tiến để phát triển đa dạng các sản phẩm, dịch vụ cũng như tăng cường trải nghiệm của khách hàng, cụ thể: Công nghệ điện toán đám mây giúp nâng cao năng lực xử lý hạ tầng CNTT một cách linh hoạt, Dữ liệu lớn kết hợp với AI, Machine Learning phục vụ công tác quản trị điều hành cũng như nâng cao trải nghiệm, tương tác với Khách hàng, thu hút thêm khách hàng mới. Tiếp tục mở rộng và phát triển hệ sinh thái các sản phẩm dịch vụ của Ngân hàng, hàng không thông qua kết nối với các đối tác thanh toán, trung gian thanh toán, các Ngân hàng, các bộ ban ngành, các đại lý vé máy bay, các sân bay, công ty du lịch, khách sạn, cơ sở lưu trú.

PGS, TS. Nguyễn Đắc Hưng, Khoa Kinh tế

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên