Ánh mắt tôi khựng lại khi vô tình lướt qua những dòng chữ kia. Một tựa sách lạ, một tác giả không hề quen thuộc và một bìa sách cũng không mấy nổi trội nhưng lại là một cuốn sách khiến tâm hồn tôi trở nên mỏng manh và nhạy cảm. Sách về mẹ! Mẹ ơi, con sẽ lại về của cụ bà Hong Young-nyeo và con gái Hwang Anna.
Lập gia đình từ năm 19 tuổi, sau khi chồng mất, bà Hong phải lo kế sinh nhai nuôi dạy 6 đứa con nên người. Đi gần hết cuộc đời trong cảnh mù chữ, đến tuổi 70, bà tự học và bập bẹ viết nhật ký trong suốt 10 năm sau đó. Những đoạn nhật ký này được các con bà vô tình phát hiện và được biên soạn rồi xuất bản dưới nhan đề Những câu chuyện trái tim hằng muốn nói nhân dịp lễ mừng thọ bà 80 tuổi. Đây cũng là tựa sách bán chạy tại Hàn Quốc năm 1995 và sau đó được đài KBS làm phim tài liệu Khu vườn mùa thu năm ấy, được phát đi phát lại nhiều lần cho đến nay.
Lòng tôi buồn khi chầm chậm lướt qua từng trang sách. Một người mẹ ở tuổi xế chiều học chữ rồi viết về cuộc đời mình cũng như những ngày tháng sống hiu quạnh không có con cái kề bên. Người mẹ trong cuốn sách cũng như bao người mẹ khác, luôn có một tình yêu giản đơn nhưng bao la vô tận. Mẹ chịu cực để con cái được học hành tử tế, không mua dùng đồ mới để dành cho con được những thứ tốt đẹp, dù ở một mình nhưng tủ lạnh luôn làm sẵn đồ ăn chờ con về…
“Đừng đổ lỗi cho người khác
Tất cả đều là lỗi của bản thân mình mà thôi
Sống trên thế gian mà không có lo âu phiền não thì có gì vui nữa
Đau đớn và buồn khổ, ai đang sống cũng thế cả thôi.”
Những gã trai mới lớn như tôi rời quê hương lên Sài Gòn đi học, tìm kiếm công danh sự nghiệp với mong ước đổi đời ở nơi phồn hoa phố thị. Bạn bè tôi thời còn trên giảng đường lắm người còn chật vật làm thêm để trang trải cuộc sống, số ngày về thăm nhà một năm chỉ tính trên đầu ngón tay. Không ít lần chứng kiến đứa bạn thân khóc vì nhà mẹ nhớ cha, tôi đồng cảm với họ.
Nhưng tôi may mắn hơn nhiều, khi quãng đường về quê chỉ hơn hai tiếng đi xe đò. Bảy năm từ khi lên đại học, tôi về nhà thường xuyên mỗi dịp rảnh rỗi, và thói quen đó duy trì đến cả lúc ra trường đi làm. Dù bận bịu cỡ nào, dù nhiều hôm mệt lả sau những ca trực SIM, nghĩ đến mẹ, tôi vẫn nhất định muốn về, thậm chí chỉ là ngủ lại 1 đêm.
Ăn một bữa cơm gia đình ấm cúng, đấm lưng cho ba, thăm bà ngoại và ngủ vùi trong căn phòng quen thuộc của mình; rồi sáng hôm sau lại lao lên thành phố kiếm tiền, vun đắp những mối quan hệ khác trong cuộc sống.
Hành trang vào đời của tôi nỗi nhớ nhà, là lời mẹ dặn cố gắng sống làm người tử tế. Tuy chẳng làm được gì nhiều cho mẹ ở cái độ tuổi vẫn còn đắn đo về tương lai nhưng tôi vui vì chí ít bản thân chẳng để mẹ phải trông ngóng quá nhiều. Những cuộc vui với bè bạn, những buổi hò hẹn với người yêu chưa bao giờ làm tôi bẵng quên đi con đường trở về nhà.
Mẹ ơi, con sẽ lại về là một cuốn sách mộc mạc, chân thật và vô cùng “dễ chịu”. Dễ đọc, đơn giản để hiểu và nhẹ nhàng để sẻ chia. Nếu những ai mong cầu một thứ triết lý cao siêu về đạo hiếu hay những câu chữ mĩ miều đậm chất văn học thì cuốn sách này sẽ không thể làm bạn thoả mãn.
Chính nét chữ vụng về, chính những điều nhỏ nhặt và vụn vặt trong cuộc sống hàng ngày dưới ngòi bút của cụ bà 80 tuổi lại là thứ kết nối và chiếm trọn được tình cảm của độc giả. Xen lẫn trong tác phẩm là thơ và văn được chia thành nhiều phần khác nhau; đó là những dòng nhật ký rời rạc, không rõ ngày tháng, những lá thư viết vội và cả những câu chuyện đằng sau được cô con gái kể lại giúp ta hiểu rõ hơn điều người mẹ đã viết.
“Cuộc đời như giọt sương trên nhánh cỏ,
Như đống lá vàng rơi rụng ngoài sân.
Con cái có nhiều đi chăng nữa
Trưởng thành rồi cũng sẽ tung cánh bay đi.
Để lại chiếc tổ trống không
Đứng giữa đồng hiu quạnh không người chào đón
Như đoá cúc dại nở đơn độc
Như đám lau sậy lay khẽ trong gió nơi bờ sông…”
Tôi vốn thương mẹ mình biết bao nhưng đọc xong những dòng nhật ký của cụ Hong Young-nyeo tôi cảm thấy điều đó không đủ một chút nào. Cuốn sách là một lựa chọn tuyệt vời cho bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào. Một cuốn sách về tình cảm gia đình, đọc để hiểu về nỗi niềm của những người làm mẹ.
Cha mẹ chúng ta ít khi nào trách cứ rằng sao lâu rồi chẳng thấy bóng con về. Cha mẹ hiểu rằng những đứa con của mình phải lo cơm áo gạo tiền, phải thuận theo yêu cầu công việc, phải hoà mình vào những cuộc xã giao, phải chăm sóc gia đình riêng… Họ không một lời trách giận nhưng đâu đó trong giọng điệu chuyện trò qua mỗi cuộc điện thoại vẫn là nỗi niềm mong ngóng con cái về thăm nhà. Với những ai xa quê, tôi tin rằng sẽ thấu hiểu rõ ràng nhất tinh thần của cuốn sách Mẹ ơi, con sẽ về.
Hy vọng cuốn sách này sẽ đem đến chút lắng đọng để mỗi người trong chúng ta một lần thật sự cố gắng để hiểu về mẹ hơn. Như cách người xưa từng nói “Nuôi con mới hiểu lòng cha mẹ”, nhưng chẳng ai lại muốn đến khi không còn mẹ mới bùi ngùi hai chữ: giá như…
“Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc
Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không?”
Tran Vo Khac Duy – FTC
