Luận bàn về Sen: Vẻ đẹp của sự đối lập

Bình dị mà thanh cao; nhẹ nhàng, tinh tế mà vô cùng mạnh mẽ; dân dã, đời thường nhưng cũng đầy màu nhiệm… Hài hòa ngay cả trong sự đối lập. Đơn giản bởi đó là SEN.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Từ ý nghĩa biểu tượng đến vẻ đẹp “rất đời”

Sen từ lâu đã vô cùng quen thuộc với người Việt cũng như trong văn hóa Á Đông. Xung quanh ta, ở đâu cũng thấy hoa sen, từ trong bệ tượng trên chùa, đến những vật phẩm trong nhà như đĩa sen, cành sen, đèn thờ hoa sen… Nhìn vào cánh sen, người ta luôn thấy không gian trở nên ấm cúng, thanh tịnh và nhẹ nhàng hơn.

alt text
Nhìn vào cánh sen, người ta luôn thấy không gian trở nên ấm cúng, thanh tịnh và nhẹ nhàng hơn. (Ảnh: VNA).

Trong văn hóa truyền thống, nếu hoa mai tượng trưng cho sự cao ngạo của người quân tử; hoa lan biểu hiện khí chất tinh khiết, trong sạch; hoa cúc thể hiện tính chất khiêm nhường, gần gũi thì hoa sen là sự hòa trộn giữa tất cả những đức tính ấy: vừa thanh cao, vừa giản dị, vừa sang trọng mà cũng thật gần gũi. Bởi vẻ đẹp của “nhị vàng, bông trắng, lá xanh” luôn là hình ảnh gần gũi, thân thương khi nhớ về quê nhà.

Từ thời kỳ đất nước bắt đầu tự chủ, đã thấy hình ảnh hoa sen được ghi trong sử sách. Như sự tích ra đời của vua Lê Hoàn, bà mẹ vua đã mơ thấy hoa sen mà sinh ra nhà vua trong lúc đi cấy ở cạnh ao sen. Các sử gia thời phong kiến cũng đã lựa chọn hình ảnh hoa sen cao quý để ngầm mô tả nguồn gốc cao quý của vị quân vương.

Ở nước ta, hoa sen đã xuất hiện trong những công trình quen thuộc, như hình ảnh Liên Hoa đài ở chùa Một cột (chùa Diên Hựu), Hà Nội, trên những điêu khắc đá ở chùa Bút Tháp (Thuận Thành, Bắc Ninh), ở chùa Tây Phương, chùa Kim Liên (Hà Nội)… 

Sen kiêu hãnh trong sắc hồng, trong trang phục của các vũ công cung đình múa điệu “Lục cúng hoa đăng” lưu truyền trong cung đình Huế từ hàng trăm năm nay. Sắc hồng của hoa sen cũng đã theo tà áo dài Việt, theo những điệu múa hoa sen của các vũ công hiện đại lan tỏa văn hóa Việt đi khắp năm châu.

alt text
Sen kiêu hãnh trong sắc hồng. (Ảnh: St).

Hoa sen kiêu hãnh trong mùi hương, nên được chọn để ướp trà thành một món đặc sản, quà quý mà mọi người tặng nhau. Trà sen chế biến khá kỳ công và mỗi khi mở đóa hoa sen để lấy búp trà ra, hít thật nhẹ, thật chậm, ta có thể cảm nhận mùi sen thơm ngát. Đưa trà vào ấm, chế nước, rót ra chén rồi đưa lên môi uống, hương sen cứ thoang thoảng, đem tới cảm giác thư thái, bình an như trong những câu thơ của nhà thơ Trần Mạnh Toàn:

Trà Sen cùng nhấp môi nào
Ngất ngây hương sắc trời trao cho đời

Những hạt sen già bóc trần, phơi khô cũng trở nên sang trọng khi được chế biến thành món chè hạt sen long nhãn, là món tráng miệng tinh tế trong bữa cơm mang phong cách cổ truyền Việt. Mùi hương thoảng của sen, ướp trong tấm lá sen xanh ngát, cũng vẫn vương vấn nét kiêu hãnh nhẹ nhàng, tỏa ra từ nắm xôi, gói cốm bọc lá sen thơm phức.

alt text
món cơm lá sen thanh tao, tinh tế được xếp vào hàng ngự thiện dưới thời các vua triều Nguyễn. (Ảnh: St).

Khí chất từ hình hài, hương sắc

Các tao nhân mặc khách luôn coi hoa sen là loài hoa thanh tao, như chuyện trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi, dù tài năng đứng đầu trong cuộc thi Đình năm đó, nhưng bị vua chê vì nhan mạo, đã viết bài phú mang tên “Hoa sen trong giếng ngọc” để bày tỏ tài năng và khí phách của mình, trong đó có những câu:

Chẳng phải như đào trần, lý tục
Chẳng phải như trúc cỗi, mai gầy
Câu ký phòng tăng khó sánh
Mẫu đơn đất lạc nào bì
Giậu đào lệnh cúc sao ví được
Vườn linh quân lan sá kể gì
Ấy là giống sen Giếng Ngọc
Ở đầu núi Thái Hoà vậy.

Khi vua Trần Anh Tông đọc bài phú, cảm nhận hương sen ngọt ngào thanh tịnh, cao sang mà dân dã, đã phải thốt lên với quần thần: “Trẫm chưa đọc bài phú nào hay đến thế. Câu văn đầy khí lực. Không câu nào, chữ nào thoát ra ngoài khuôn phép của đầu đề. Phải là người có học vấn uyên thâm, hồn thăng hoa, trí mẫn tiệp, tinh thông thiên văn, vũ trụ, hải hà và khí phách cao cường mới viết được như vậy. Người như thế lẽ nào ta lại không lấy đỗ Trạng nguyên”.

Bước ra ngoài thế giới, hoa sen còn được biết đến với “Định luật 30 ngày”, hay còn gọi là “Định luật hoa sen” nổi tiếng. Định luật đó bắt nguồn từ câu đố rằng, nếu trong một hồ sen, từ một ít nụ, mỗi ngày số sen nở gấp đôi và sau 30 ngày thì nở kín hồ, thì tới ngày bao nhiêu, sen nở được nửa hồ?

Nhiều người “mắc bẫy” rằng đáp án là 15 ngày, nhưng thực ra, câu trả lời phải là 29 ngày. Bài toán hoa sen này mang tính ẩn dụ, ví cuộc đời của con người cũng giống như hoa sen trong cái đầm kia, ở thời điểm bắt đầu, chúng ta ra sức làm, dốc sức làm, giống như hoa sen kia ra sức đua nở, phải nỗ lực đến hết ngày thứ 29, nếu không bỏ cuộc, thì mới chạm được tới thành công.

alt text
Mang trên mình biểu tưởng của những cánh sen đẹp đẽ, Vietnam Airlines tự hào đưa văn hóa Việt đến với bạn bè quốc tế. (Ảnh: VNA).

Cũng như những nỗ lực bền bỉ và hết mình trong từng hành động nhỏ nhất của mỗi thành viên Vietnam Airlines ngày hôm nay sẽ tích lũy và tạo nên thành công rực rỡ vào ngày mai. Khí chất hoa sen cũng chính là khí chất người Vietnam Airlines, không ngừng cố gắng, hoàn thiện bản thân mỗi ngày, để mang đến những dịch vụ tốt nhất.

Mang trên mình biểu tượng của những cánh sen đẹp đẽ, tinh tế, người Vietnam Airlines tự hào đưa văn hóa Việt đến với bạn bè quốc tế thông qua chất lượng dịch vụ đẳng cấp thế giới.

Tiên Long

Share bài viết:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Chào mừng trở lại!

Đăng nhập vào tài khoản của bạn dưới đây

Lấy lại mật khẩu của bạn

Vui lòng nhập tên người dùng hoặc địa chỉ email để đặt lại mật khẩu của bạn.