Hơn 60 năm trong quá trình xây dựng và trưởng thành của Đoàn bay 919 – đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang, để có được những thành quả như hôm nay, tập thể CBNV, phi công Đoàn bay 919 không thể quên được những hy sinh vô giá, cống hiến hết mình của lớp lớp các Anh hùng, Liệt sĩ trên khắp đất nước Việt Nam nói chung cũng như sự chiến đấu, hy sinh lớn lao của các thế hệ cha anh đi trước của Trung đoàn Không quân vận tải 919 Anh hùng nói riêng.
Lịch sử của Trung đoàn Không quân vận tải 919 – Đoàn bay 919 ngày hôm nay và những câu chuyện của những cựu chiến binh già của Trung đoàn vẫn còn nhắc nhớ: “Để có được những chiến công vẻ vang làm nên truyền thống của đơn vị, không khỏi bùi ngùi khi nhớ lại những tháng ngày đáng nhớ của Trung đoàn năm xưa. Xuân Mậu thân năm 1968, những tổ bay AN-2, IL-14 háo hức trực chiến đấu, sẵn sàng bay đi làm nhiệm vụ, những gương mặt Phi công phấn khởi, vui vẻ, tự hào khi được chọn lựa sẵn sàng làm nhiệm vụ chiến đấu. Cứ vào mỗi buổi ăn sáng, ăn trưa, ăn tối tại bếp ăn tập thể của Trung đoàn luôn đầy ắp tiếng cười, tiếng nói râm ran của Phi công, nhưng cứ qua mỗi ngày máy bay của Trung đoàn xuất kích đi chiến đấu thì ngày hôm sau trên bếp ăn của Trung đoàn lại một vơi đi, lại thiếu vắng những gương mặt phi công, họ đã hy sinh hiến dâng cả cuộc đời mình cho Tổ quốc, nhưng sự thiếu vắng đó không làm nhụt đi ý chí của những tổ bay, của những phi công được giao nhiệm vụ chiến đấu của những ngày sau. Ngày 12-01-1968 4 máy bay AN-2 sau khi chiến đấu tiêu diệt hoàn toàn tổ hợp Rada (Pathí, Lào) của Mỹ ngụy trên biên giới Việt- Lào, thì 2 tổ bay với 6 phi công của Trung đoàn đã hy sinh không trở về. Ngày 07-02-1968 một máy bay IL-14 với tổ bay 05 phi công chiến đấu trên chiến trường Thừa Thiên Huế hy sinh; ngày 12-02-1968 sự vơi đi trong nhà ăn tập thể còn lớn hơn nhiều, 3 máy bay IL-14 với 15 phi công chiến đấu trên chiến trường Thừa Thiên Huế cũng đã hy sinh anh dũng . Chiến công, thành tích trong hơn 60 năm qua được làm nên bởi mồ hôi, xương máu của cán bộ, phi công, công nhân viên Đoàn bay 919 anh hùng, trong đó có sự hy sinh xương máu của các đồng chí thương binh và hơn 120 Liệt sĩ của Đoàn bay 919”.
Với tấm lòng tri ân với những Anh hùng – Liệt sĩ, tập thể phi công, CBNV Đoàn bay 919 trong nhiều năm qua đã có nhiều hoạt động tích cực và hiệu quả trong phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”. Đoàn đã xây dựng và sửa sang Nhà truyền thống khang trang, ấm cúng, dựng tượng của ba Anh hùng Liệt sĩ của Đoàn, lập danh bia thờ và chăm sóc anh linh hơn 120 Anh hùng – Liệt sỹ phi công. Nhà truyền thống đã trở thành điểm hẹn của những đợt sinh hoạt văn hóa chính trị, nơi báo công với Bác, với các thế hệ tiền bối của phi công, CBNV Đoàn bay.
Mỗi một dịp tháng Bảy, tháng có kỷ niệm Ngày Thương binh Liệt sĩ, là một dịp để đơn vị điểm lại các hoạt động tri ân, nghĩa tình đã được thực hiện. Trong thời gian qua, rất nhiều hoạt động đầy ý nghĩa đã được triển khai trên khắp địa bàn cơ quan tại hai đầu phía Nam và phía Bắc.
Trong các dịp Lễ, Tết, Đoàn bay chỉ đạo các tổ chức Công đoàn, Đoàn thanh niên và tập thể phi công, CBNV tổ chức đặt vòng hoa, làm lễ tưởng niệm, viếng nghĩa trang địa phương nơi địa bàn đơn vị đóng tại Tp.Hồ Chí Minh và Hà Nội. Những đợt kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Đoàn tổ chức gặp mặt, tặng quà các đồng chí Thương binh, thân nhân Liệt sỹ hiện đang công tác ở Đoàn tại văn phòng hai đầu Nam, Bắc trên tinh thần trang trọng, ấm cúng. Qua cuộc gặp mặt này, Lãnh đạo Đoàn bay đã biểu dương thành tích các đồng chí thương binh, thân nhân liệt sỹ hiện đang công tác tại Đoàn đã vượt mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ đơn vị được giao.
Đoàn cũng đã tổ chức chu đáo các đoàn thăm hỏi và tặng quà nhân ngày Thương binh – Liệt sĩ và dịp Tết Nguyên đán đối với gia đình thân nhân Liệt sĩ… Qua cuộc thăm hỏi, đơn vị đã nắm bắt tình hình, hoàn cảnh của các gia đình chính sách để có hướng hỗ trợ và động viên tinh thần kịp thời. Đặc biệt, năm 2019, trong chuỗi các hoạt động Kỷ niệm 60 năm thành lập đơn vị, phi công, CBNV Đoàn bay thực hiện quyên góp, hỗ trợ xây sửa nhà tình nghĩa cho gia đình Liệt sỹ Đoàn bay 919 Kiều Hữu Từ, với số tiền 303.750.000 đồng.
Phát biểu về công tác chính sách, chăm sóc thương binh, thân nhân Liệt sĩ của Đoàn bay trong buổi gặp mặt thân mật nhân Kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/71947-27/7/2019), đồng chí Tô Ngọc Giang, Bí thư Đảng ủy – Đoàn trưởng Đoàn bay 919 cho biết: “Công tác chính sách là nhiệm vụ chính trị cao cả của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân. Tại Đoàn bay 919, đó là nhiệm vụ luôn được đặt ra trong phương hướng lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Những kết quả đạt được còn rất khiêm tốn, không thể so sánh được với sự hy sinh hết sức lớn lao của các Anh hùng, Liệt sĩ, cũng như sự mong mỏi từ thân nhân của các Liệt sĩ. Song đó là sự thể hiện tình cảm, là sự tri ân của các thế hệ hôm nay của Đoàn bay 919 đối với người đã hy sinh vì đất nước. Nhân dịp này, phát huy truyền thống “Uống nước – Nhớ nguồn”, tôi đề nghị các cấp uỷ đảng, các tổ chức đoàn thể Công đoàn, Đoàn thanh niên của Đoàn bay tiếp tục phát huy ưu điểm, thực hiện tốt hơn nữa phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, có nhiều tham mưu, đóng góp sáng kiến để làm tốt công tác chính sách và thương binh, liệt sĩ của đơn vị. Với sự quan tâm đặc biệt của TCT và sự đồng lòng của tập thể Đoàn bay 919, chúng ta tin tưởng rằng, công tác thương binh, liệt sĩ và chính sách sẽ tiếp tục đạt được kết quả tốt trong thời gian tới; góp phần làm sâu sắc thêm truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc Việt Nam”.
