Mức tăng của giá nhiên liệu máy bay trong năm nay cao hơn gấp đôi so với mức tăng của giá dầu thô, phản ánh nhu cầu đi lại bằng đường hàng không vốn bị dồn nén suốt 2 năm qua do đại dịch COVID-19 cũng như sự bất ổn trên thị trường năng lượng do cuộc xung đột ở Ukraine.
Chiến lược của Nga hạn chế nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên cho châu Âu đã gây ra một cuộc khủng hoảng năng lượng toàn diện và thúc đẩy một cơn sốt tìm kiếm các lựa chọn thay thế, như dầu diesel – có thể được sử dụng để sưởi ấm, trong công nghiệp và phát điện. Điều đó đang tạo ra sự thiếu hụt nhiên liệu máy bay – vốn được sản xuất từ cùng loại dầu với dầu diesel – do nhu cầu tăng cao.
Các hãng hàng không đã phải vật lộn để đối phó với cảnh tượng được mô tả là “du lịch trả thù” sau một thời gian dài các nước phải phong tỏa và đóng cửa biên giới vì COVID-19. Sự thiếu hụt nhân viên đã dẫn đến việc hủy chuyến bay, dòng người xếp hàng dài làm thủ tục và giá vé cao ngất ngưởng.
Máy bay của hãng hàng không Ryanair. (Ảnh: AFP/TTXVN).
Theo OAG, một công ty phân tích hàng không, công suất ghế toàn cầu – số lượng ghế do các hãng hàng không cung cấp – hiện thấp hơn 14% so với mức năm 2019. Mayur Patel, người đứng đầu khu vực châu Á của OAG cho biết: “Giá vé máy bay từ châu Á đến châu Âu và châu Mỹ đã tăng ít nhất gấp đôi so với mức trước đại dịch do sức chứa hạn chế, cũng như giá nhiên liệu máy bay tăng vọt”.
Theo ông Patel, giá vé máy bay không có khả năng quay trở lại mức năm 2019 cho đến ít nhất là đầu năm 2023, vì sẽ mất một thời gian để nhu cầu du lịch “điên cuồng” gần đây hạ nhiệt.
Sự tăng giá nhiên liệu hàng không rõ rệt nhất ở châu Âu, nơi cuộc khủng hoảng năng lượng diễn ra gay gắt nhất. Giá cả ở đó đã tăng khoảng 56% trong năm nay, trong khi châu Á và Mỹ cũng xếp sau đó không xa. Để so sánh, giá dầu thô Brent đã tăng khoảng 21%.
Công ty nghiên cứu thị trường Fitch Solutions đã nâng dự báo về giá nhiên liệu máy bay toàn cầu vào tháng trước và hiện dự báo giá nhiên liệu này sẽ đạt mức trung bình 141 USD/thùng trong năm nay. Trong một báo cáo gần đây, Fitch cho biết nhu cầu mạnh về dầu diesel sẽ tiếp tục làm giảm sản lượng nhiên liệu hàng không.
Các nhà máy lọc dầu chế biến dầu thô thành các sản phẩm dầu mỏ thông qua quá trình chưng cất. Các loại nhiên liệu như dầu diesel, dầu hỏa và nhiên liệu máy bay có nguồn gốc từ cùng một phần dầu chưng cất. Vì vậy, khi nhu cầu đối với một trong những sản phẩm đó đặc biệt cao, sản lượng của những sản phẩm khác có thể bị ảnh hưởng.
Daphne Ho, nhà phân tích cấp cao của công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie, cho biết nhu cầu du lịch cuối năm tăng và tiêu thụ dầu hỏa tăng lên để sưởi ấm sẽ thúc đẩy giá nhiên liệu máy bay tăng hơn nữa. Theo bà Ho, nhiên liệu hàng không sẽ tiếp tục giao dịch ở mức cao hơn so với dầu diesel trong quý IV/2022.
Dự trữ dầu diesel hiện đang ở mức cực kỳ thấp vào thời điểm dự trữ thường tăng trước nhu cầu lên mức cao đỉnh điểm trong mùa Đông ở Bắc Bán cầu. Điều đó sẽ gây ra tình trạng khan hiếm hơn nữa đối với nhiên liệu máy bay.
Hayley Berg, nhà kinh tế hàng đầu tại ứng dụng đặt vé du lịch Hopper của Mỹ, cho biết: “Chúng tôi dự đoán nhu cầu đi du lịch kỳ nghỉ cuối năm tăng cao và giá nhiên liệu cao hơn sẽ khiến giá vé máy bay tăng trong tháng 11 và tháng 12”. Theo chuyên gia này, giá vé có thể cao hơn khoảng 20% so với năm 2019.
Theo TTXVN
