Theo Tổng Giám đốc Lê Hồng Hà, ba thập kỷ vừa qua, thị trường hàng không thế giới trải qua nhiều biến cố lớn đặt ra các bài toán phải đối mặt cho ngành hàng hàng không trong đó có Vietnam Airlines. Nhưng trong tất cả những biến động ấy, Vietnam Airlines không chỉ trụ vững, mà còn luôn tìm cách thích ứng, đổi mới và phục hồi.
Vượt qua khủng hoảng bằng cách tiến lên
Giai đoạn 1993-1995, khi đất nước đang mở cửa và bình thường hóa quan hệ quốc tế, Vietnam Airlines khi đó là một hãng hàng không rất trẻ: đội bay chỉ hơn 20 chiếc, phần lớn là Fokker và TU của Nga, cơ sở vật chất và kinh nghiệm đều còn hạn chế.
Năm 1994, lệnh cấm vận được dỡ bỏ và lần đầu tiên, Vietnam Airlines có cơ hội tiếp cận các dòng máy bay hiện đại từ Mỹ và châu Âu, các dịch vụ kỹ thuật tiên tiến, cùng những chuẩn mực quốc tế của ngành hàng không. Trước thời khắc ấy, Vietnam Airlines đã đưa ra một tầm nhìn chiến lược: xây dựng một Tổng công ty Hàng không với đầy đủ các thành tố của một hệ sinh thái hoàn chỉnh, trong đó Hãng hàng không Quốc gia là lực lượng nòng cốt.
Theo đó, Vietnam Airlines đã thực hiện nhiều bước đi mang tính nền tảng như kiện toàn mô hình tổ chức theo chuẩn quốc tế, xác định chiến lược phát triển đội bay dài hạn, bắt đầu tham gia các thiết chế, diễn đàn hàng không toàn cầu và đặt những viên gạch đầu tiên cho quá trình hội nhập sâu rộng.
Giai đoạn 1995-2014 là chặng đường dài nhất và cũng đầy “giông bão” nhất trong lịch sử Vietnam Airlines. Chỉ trong chưa đầy 20 năm, một hãng hàng không còn non trẻ đã phải đối diện với liên tiếp những cú sốc lớn của thế giới. Đó là: Khủng hoảng tài chính châu Á 1997 khiến nhu cầu đi lại sụt giảm mạnh, nhiều doanh nghiệp lao đao; sự kiện 11/9/2001 khiến chi phí an ninh tăng vọt, tâm lý hành khách hoang mang; cú sốc dịch SARS năm 2003, một đòn giáng trực diện rồi khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 … Trong bối cảnh đầy chồng chất đó, Vietnam Airlines đã không chỉ vượt qua từng cuộc khủng hoảng mà vượt qua bằng cách tiến lên.
Hãng đã thực hiện hàng loạt bước đi chiến lược: Hiện đại hóa đội bay, đưa Boeing 777 – biểu tượng mới của tầm vóc và chất lượng vào khai thác; nâng quy mô đội bay lên 70 chiếc, gần gấp ba lần thời điểm thành lập; Mở rộng mạnh mẽ mạng bay quốc tế, bổ sung hơn 27 đường bay tầm trung và tầm xa; Ra mắt chương trình Bông Sen Vàng, đánh dấu bản sắc thương hiệu mới; gia nhập IATA và SkyTeam, khẳng định vị thế quốc tế của Vietnam Airlines; Nâng cấp chuẩn an toàn, dịch vụ, quản trị và vận hành theo đúng chuẩn mực toàn cầu…
“Có thể nói, chính những thử thách dồn dập đã rèn luyện hệ thống quản trị, tài chính và vận hành của Vietnam Airlines để hãng đủ bản lĩnh bước vào những thách thức lớn hơn sau này”, Tổng Giám đốc Lê Hồng Hà chia sẻ.
Bước nhảy vọt trong tầm nhìn chiến lược
Giai đoạn 2015-2019 là thời kỳ mà tầm nhìn chiến lược của Vietnam Airlines được chuyển hóa thành những bước nhảy vọt thực sự. Dấu mốc quan trọng là cổ phần hóa, giúp Vietnam Airlines tăng sức mạnh tài chính và có điều kiện đầu tư lớn cho hiện đại hóa.
Thứ nhất, hiện đại hóa đội bay. Vietnam Airlines trở thành một trong những hãng tiên phong trên thế giới khai thác đồng thời Airbus A350 và Boeing 787 Dreamliner. Không chỉ khai thác, Vietnam Airlines còn làm chủ công nghệ từ phi công, kỹ thuật đến quản trị khai thác và bảo dưỡng. Những dòng máy bay thế hệ mới giúp tiết kiệm nhiên liệu, giảm phát thải và mang đến trải nghiệm vượt trội cho hành khách.
Thứ hai, nâng cấp dịch vụ theo chuẩn 4 sao. Vietnam Airlines làm mới khoang Thương gia và Phổ thông đặc biệt, nâng cấp đồng phục và nhận diện thương hiệu, đồng thời đẩy mạnh dịch vụ số như vé điện tử, check-in trực tuyến, ứng dụng di động – một bước thay đổi lớn trong hành trình khách hàng.
Thứ ba, khẳng định thương hiệu Việt Nam trên bản đồ khu vực. Trong giai đoạn này, Vietnam Airlines nhận hơn 30 giải thưởng uy tín của APEX, World Travel Awards, Forbes…, những minh chứng rõ ràng cho một hãng hàng không hiện đại, văn minh và đậm bản sắc Việt Nam.
Thứ tư, mở rộng mạng bay chiến lược. Hãng hoàn thiện kết nối với châu Âu, tăng trưởng mạnh tại Đông Bắc Á và củng cố mạng bay nội địa với mô hình trục – nan hiệu quả.
Giai đoạn 2020-2022, đại dịch COVID-19 tạo ra cú sốc chưa từng có: hơn 90% thị trường quốc tế đóng băng, nhu cầu đi lại gần như về 0, và hàng loạt hãng hàng không trên thế giới phá sản.
Với khả năng thích ứng cực nhanh, Vietnam Airlines chuyển đổi máy bay chở khách sang chở hàng, tăng tải hàng hóa từ 2 đến 7 lần, và biến đây thành nguồn thu duy nhất còn lại để duy trì hoạt động. Đó là minh chứng cho tinh thần sáng tạo và quyết đoán trong khủng hoảng. Vietnam Airlines đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc gia khi thực hiện hàng trăm chuyến bay đưa người dân về nước an toàn và vận chuyển lượng lớn vật tư y tế, thiết bị cứu trợ.
Giai đoạn này, Vietnam Airlines tái cấu trúc mạnh mẽ. Hãng đàm phán với các đối tác quốc tế, tiết giảm chi phí trên toàn hệ thống, nhận hỗ trợ thanh khoản từ Chính phủ và xây dựng lộ trình tái cơ cấu đến năm 2035. Dù hoạt động trong điều kiện vô cùng hạn chế, Vietnam Airlines vẫn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách, tổ bay và mặt đất, một yếu tố quan trọng giúp Vietnam Airlines sẵn sàng phục hồi ngay khi bầu trời mở cửa trở lại.
Bứt phá mạnh mẽ
Giai đoạn 2023-2025 là giai đoạn Vietnam Airlines phục hồi mạnh mẽ, trở lại đường đua thị trường với tốc độ nhanh hơn dự báo. Hãng đã khôi phục gần toàn bộ mạng bay quốc tế, liên tiếp mở thêm các đường bay mới đến Mỹ, Ấn Độ, Italia, Đan Mạch…. Doanh thu năm 2024 đạt mức cao nhất từ trước tới nay; lợi nhuận hợp nhất trở lại dương; lỗ lũy kế được xử lý đáng kể; cấu trúc tài chính được củng cố mạnh mẽ, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn đầu tư đội bay mới từ 2025 đến 2030. Song song đó, sản phẩm số được nâng cấp, cải thiện trải nghiệm khách hàng, tăng hiệu quả marketing và tối ưu hóa doanh thu qua các kênh trực tuyến. Hệ sinh thái VNA Group phát triển đồng bộ trong vận tải hàng hóa, logistics, kỹ thuật, suất ăn và phục vụ mặt đất, tất cả đều góp phần tăng năng lực thương mại của Vietnam Airlines trên thị trường trong nước và quốc tế.
Nhìn lại chặng đường 30 năm, điều xuyên suốt trong mọi giai đoạn phát triển của Vietnam Airlines chính là khả năng thay đổi khi thế giới thay đổi. “Chúng tôi thay đổi khi còn nhỏ để có tầm nhìn lớn; thay đổi khi đối diện khó khăn để không bỏ lỡ cơ hội; thay đổi khi ở đỉnh cao để không bị tụt lại và thay đổi ngay trong đại dịch để giữ vững thị trường. Đó chính là tinh thần chủ động, sáng tạo và bản lĩnh mà Vietnam Airlines đã bồi đắp trong suốt ba thập kỷ”, Tổng Giám đốc Lê Hồng Hà nhấn mạnh.
Cũng theo Tổng Giám đốc Lê Hồng Hà, hiện nay, khi ngành hàng không bước vào kỷ nguyên cạnh tranh cao hơn, thông minh hơn và xanh hơn, Vietnam Airlines đã có đầy đủ nền tảng để bước vào giai đoạn phát triển mới: Đội bay hiện đại được bổ sung từ 2025, mạng bay quốc tế được mở rộng sang Bắc Mỹ và châu Âu, nền tảng số tiếp tục triển khai sâu rộng, các sản phẩm dịch vụ mới được thương mại hóa mạnh mẽ. “Quan trọng hơn cả, chúng tôi có một đội ngũ thương mại giàu kinh nghiệm, có tinh thần đổi mới, có trách nhiệm với thương hiệu quốc gia và có khát vọng dẫn đầu thị trường”, Tổng Giám đốc Lê Hồng Hà nói.
Giai đoạn 2025-2030 sẽ là giai đoạn quyết định khi Vietnam Airlines chuẩn bị nhận về đội bay mới, mở thêm nhiều đường bay chiến lược, tiếp cận các thị trường mới nổi, tối ưu hóa doanh thu và triển khai các mô hình giá linh hoạt theo chuẩn quốc tế. Lãnh đạo Vietnam Airlines tin rằng với tinh thần tiên phong, dám nghĩ dám làm, dám thay đổi để dẫn đầu thì Vietnam Airlines sẽ không chỉ phục hồi hoàn toàn mà còn bứt phá mạnh mẽ, trở thành một trong những hãng hàng không có năng lực thương mại tốt nhất khu vực.
“Vietnam Airlines đã sẵn sàng cho tương lai đang đến: Sẵn sàng đổi mới, sẵn sàng thích ứng, sẵn sàng dẫn đầu thị trường và sẵn sàng cùng các đối tác, đại lý, khách hàng mở ra một chương mới của phát triển bền vững”, TGĐ Lê Hồng Hà khẳng định.
