Tôi không thể nhớ chính xác thời điểm mình bắt đầu “có hẹn” với Vietnam Airlines. Chỉ biết rằng, đã hơn 17 năm qua, tôi có cơ hội đồng hành, quan sát và ghi nhận sự phát triển của Hãng hàng không Quốc gia trên hành trình nhiều thử thách lẫn dấu ấn.
Là một nhà báo chuyên theo dõi lĩnh vực kinh tế, tài chính, tôi không nhìn Vietnam Airlines qua các tiêu chí quen thuộc như số lượng đường bay mới được mở, tần suất khai thác, tỷ lệ đúng giờ hay giá vé máy bay.
Những yếu tố ấy, dù quan trọng, không phản ánh đầy đủ bản chất vận hành của một doanh nghiệp quy mô lớn. Với tôi, Vietnam Airlines nổi bật bởi cách Hãng triển khai quản trị doanh nghiệp và duy trì hiệu quả kinh tế – một điều không dễ trong ngành hàng không đầy biến động.
Chọn phân khúc khách hàng tầm trung và cao cấp, Vietnam Airlines đối mặt với áp lực không nhỏ. Nhưng cũng chính lựa chọn đó khiến tôi ấn tượng về chiến lược đầu tư bài bản và minh bạch. Ngay từ những năm đầu cổ phần hóa đến khi trở thành công ty niêm yết, Hãng luôn giữ vững nguyên tắc công khai, rõ ràng trong mọi hoạt động quản trị.
Họ chủ động tìm đến các đối tác hàng không hàng đầu thế giới để xây dựng đội bay hiện đại, cũng như bắt tay với các tổ chức tín dụng lớn tại Mỹ, châu Âu và Việt Nam nhằm đảm bảo dòng vốn hiệu quả và minh bạch. Nên nhớ rằng, các tổ chức tín dụng hàng đầu quốc tế và Việt Nam sẽ chỉ thu xếp lượng vốn lớn cho các hãng bay có độ xếp hạng tín nhiệm cao về tài chính, có kết quả sản xuất kinh doanh tốt và minh bạch về quản trị.
Ngay cả thời điểm thị trường hàng không những năm 2012-2015 đang hưng phấn, tốc độ tăng trưởng cao, ngay giai đoạn đầu cổ phần hóa, Vietnam Airlines đã chủ động “dứt” một phần tín dụng xuất khẩu nước ngoài được Nhà nước bảo lãnh để chủ động vay vốn thương mại trên thị trường tài chính, nhằm cạnh tranh sòng phẳng với các hãng bay trong và ngoài nước – điều mà chỉ những đơn vị có tiềm lực thực sự và quản trị hiệu quả mới dám làm.
Giai đoạn đại dịch Covid-19 là một “phép thử” khắc nghiệt với toàn ngành hàng không. Vietnam Airlines, giống như các hãng khác, bị đóng băng gần như hoàn toàn, doanh thu lao dốc, nguy cơ phá sản trở thành hiện hữu.
Tuy nhiên, không như các hãng tư nhân có thể linh hoạt chuyển hướng sang các lĩnh vực kinh doanh khác để giảm lỗ, Vietnam Airlines – với tỷ lệ sở hữu nhà nước chi phối – vẫn kiên định với ngành nghề cốt lõi, chấp nhận công bố công khai từng con số lỗ, từng bước khắc phục, phục hồi và tái cấu trúc.
Đã có lúc tôi tự hỏi: Việc minh bạch thua lỗ có khiến Vietnam Airlines đánh mất hình ảnh mà họ xây dựng suốt gần ba thập kỷ? Nhưng tôi nhớ rõ một câu trả lời từ lãnh đạo hãng: “Chỉ có sự minh bạch mới tạo nên giá trị an toàn và niềm tin bền vững với khách hàng. Nếu tô vẽ một thực tại không đúng, hậu quả sẽ rất khó lường.”
Và thực tế hai năm gần đây đã chứng minh lựa chọn đó là đúng đắn. Vietnam Airlines đang dần phục hồi mạnh mẽ, thị phần được lấy lại, kết quả kinh doanh ngày một khởi sắc, và lỗ lũy kế đang từng bước được xóa bỏ. Những thành quả này không đến từ may mắn, mà từ nền tảng quản trị bền vững, sự minh bạch trong mọi hoàn cảnh – kể cả giai đoạn khó khăn nhất.
Sau 17 năm theo dõi và đồng hành, tôi càng trân trọng hơn giá trị của sự minh bạch, niềm tin và bản lĩnh mà Vietnam Airlines đã kiên trì xây dựng. Chính điều đó đã giúp họ tiếp tục bay cao, bay xa – không chỉ trong bầu trời hàng không, mà còn trong lòng những người luôn dõi theo hành trình của họ.
Cám ơn chị đã đồng hành với VNA trong 1 chặng đường dài.