Từ một ánh nhìn đến một cuộc đời
“Điều truyền cảm hứng cho tôi chính là hình ảnh chuyên nghiệp của các anh, các chú phi công mặc đồng phục chỉnh tề, kéo vali đi qua con phố nhỏ có khu tập thể Hàng không, nơi tôi lớn lên.” Khi được hỏi về điều gì đã truyền cảm hứng cho anh chọn con đường trở thành phi công, Minh đã giản dị chia sẻ. Với Nguyễn Duy Minh, giấc mơ làm phi công không đến từ một câu chuyện ly kỳ hay lời hứa hẹn viển vông, mà bắt đầu từ những hình ảnh đời thường, gần gũi. Ngày ấy, khi còn là cậu bé sống ở một khu phố nhỏ, Minh thường xuyên bắt gặp các phi công đi qua, và từ đó, khát vọng chạm đến bầu trời bắt đầu hình thành trong tâm trí.
Sau khi tốt nghiệp phổ thông, anh đậu vào một trường đại học ở Hà Nội. Nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, tiếng gọi của bầu trời trở nên mãnh liệt đến mức Minh quyết định rẽ hướng: dừng lại con đường đại học để theo đuổi nghề phi công – một lựa chọn đầy mạo hiểm nhưng cũng tràn trề đam mê.
Hành trình bắt đầu tại Trung tâm huấn luyện bay (FTC), tiếp đến là 3 tháng huấn luyện quân sự tại Trường sĩ quan Không quân Nha Trang, nơi anh được rèn luyện thể lực, kỷ luật và tinh thần bền bỉ. Sau đó là chặng đường xa xôi đến New Zealand, theo học tại Ardmore Flying School – một môi trường huấn luyện tiêu chuẩn quốc tế, khắt khe và đào tạo hoàn toàn bằng tiếng Anh. “Đó là khoảng thời gian thực sự thử thách, nhưng cũng là nơi tôi học được bản lĩnh và sự trưởng thành trong nghề,” Minh nhớ lại.
Trải nghiệm sinh tử trong rừng núi New Zealand
Không phải ai cũng có thể kể một câu chuyện sinh tồn từ chính buồng lái. Nhưng Nguyễn Duy Minh là một trong số ít người đã vượt qua điều đó và trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Vụ tai nạn xảy ra trong một buổi huấn luyện bay thực tế bằng chiếc Cessna 172, với nữ giáo viên hướng dẫn đồng hành cùng học viên. Khi đang bay qua khu vực địa hình núi cao hiểm trở thuộc vùng Hunua Ranges, động cơ bất ngờ gặp sự cố và mất hoàn toàn công suất ở độ cao chỉ khoảng 400–500 feet (tương đương 120–150 mét). Trong điều kiện không gian chật hẹp, rừng rậm dày đặc và gió lớn, cả hai không còn nhiều thời gian để xử lý tình huống khẩn cấp.
May mắn thay, những quy trình ứng phó khi mất động cơ đã được các giảng viên tại trường huấn luyện truyền dạy cho Minh một cách nghiêm túc và bài bản. Nhờ đó, dù chỉ có vài giây để phản ứng, cả hai cô trò đã bình tĩnh lựa chọn vị trí đáp khẩn cấp giữa địa hình rừng núi hiểm trở, trong khi độ cao đang tụt giảm nhanh chóng.
Chỉ trong khoảnh khắc ngắn ngủi, họ đã phối hợp để đưa máy bay vào trạng thái ổn định nhất có thể, tránh một cú rơi thẳng đứng đầy nguy hiểm. Cuối cùng, chiếc máy bay va chạm và mắc lại trên những tán cây lớn, một yếu tố mang tính sống còn, giúp hấp thụ lực va đập và tạo cơ hội sống sót quý giá cho cả hai người.
“Mọi thứ chỉ diễn ra trong khoảng vài giây. Tôi chỉ kịp nắm lấy cần lái và kéo hết cỡ, mong máy bay không đâm thẳng xuống rừng,” Minh kể lại.
Cánh máy bay quét qua các ngọn cây, làm giảm đáng kể lực rơi. Dù thân máy bay hư hỏng khá nặng, cả hai cô trò may mắn chỉ bị một vài xây xát nhẹ. Sau khi phá kính thoát khỏi khoang lái, họ được lực lượng cứu hộ bằng trực thăng tiếp cận và đưa đi cấp cứu hơn một giờ sau đó.
Nhưng điều đáng nể nhất là chỉ một ngày sau tai nạn, Minh đã tiếp tục bay huấn luyện. Anh chia sẻ: “Biết được sự quyết tâm không bỏ cuộc, không cho phép bản thân đươc mất bình tĩnh và khuất phục trước mọi khó khăn, thử thách nên nhà trường đã cho phép tôi thực hiện tiếp bài bay huấn luyện ngay trong buổi chiều hôm sau”. Từ trải nghiệm đó, anh học được hai bài học lớn: tuân thủ tuyệt đối các quy định an toàn đặc biệt là dây an toàn, và luôn giữ sự bình tĩnh trong mọi tình huống. Chính điều đó đã cứu mạng anh và cũng chính điều này sẽ là kim chỉ nam trong nghề bay của anh sau này.
Máy bay nhỏ và máy bay thương mại: Góc nhìn từ người trong cuộc
Khi được hỏi về mức độ an toàn của máy bay nhỏ, một chủ đề gần đây thu hút sự quan tâm sau một số sự cố tai nạn máy bay nhỏ ở nước ngoài được truyền thông đưa tin, Minh chia sẻ một góc nhìn thẳng thắn: Máy bay nhỏ nếu được vận hành đúng quy chuẩn và bảo dưỡng nghiêm ngặt thì hoàn toàn có thể an toàn. Tuy nhiên, vì thường bay ở môi trường linh hoạt, thời tiết biến động và phụ thuộc nhiều vào cá nhân phi công, nên rủi ro có thể cao hơn.”
Anh khẳng định: công nghệ hiện đại, hệ thống radar, thiết bị phòng ngừa và các quy trình kiểm tra chéo nghiêm ngặt chính là lý do giúp máy bay thương mại có tỷ lệ an toàn rất cao. Nhưng quan trọng hơn cả vẫn là yếu tố con người – từ người phi công cho đến cả đội ngũ kỹ thuật và điều phối mặt đất. “Là hành khách, bạn hãy tin vào ngành hàng không. Mỗi chuyến bay đều được vận hành bởi con người và công nghệ hàng đầu.”
Một ngày làm cơ phó: Không chỉ là “lái máy bay”
Công việc hàng ngày của một cơ phó như Nguyễn Duy Minh chia sẻ, không đơn giản là ngồi sau buồng lái. “Chúng tôi bắt đầu từ khâu briefing, đánh giá đường bay, thời tiết, tình trạng sân bay, và các yếu tố kỹ thuật. Trước khi cất cánh, luôn có bước kiểm tra chéo, đảm bảo mọi chi tiết đều được rà soát kỹ lưỡng.”
Trong suốt hành trình bay, tổ lái luôn duy trì sự tập trung cao độ, không chỉ để điều khiển máy bay mà còn để tính toán và chuẩn bị phương án ứng phó nếu có tình huống bất thường. Khi hạ cánh xong, họ tiếp tục báo cáo kỹ thuật và rút kinh nghiệm sau mỗi chuyến bay. “Mỗi ngày lặp lại quy trình cũ, nhưng với tôi, mỗi chuyến bay là một hành trình đặc biệt bởi sau lưng mình là sự tin tưởng của hàng trăm hành khách.”
Giữ vững “xương sống” văn hóa an toàn
Khi được hỏi về những yếu tố tạo nên văn hóa an toàn hàng không, Minh trả lời không do dự: “Với tôi, “xương sống” của văn hóa an toàn nằm ở ba yếu tố: kỷ luật, minh bạch và tinh thần học hỏi không ngừng.
- Kỷ luật là nền tảng: mỗi phi công, kỹ sư, tiếp viên hay nhân viên mặt đất đều phải hành động theo đúng quy trình, không được phép linh động theo cảm tính.
- Minh bạch là yếu tố tạo nên sự tin cậy: nếu có lỗi, có nguy cơ hay sự cố, chúng tôi được khuyến khích báo cáo thẳng thắn, không che giấu, không sợ trách nhiệm – vì chỉ có sự minh bạch mới giúp hệ thống hoàn thiện.
- Và cuối cùng là học hỏi không ngừng: bởi công nghệ, quy định, và cả những bài học từ thực tế luôn đổi thay. Phi công giỏi không phải là người không bao giờ sai, mà là người không ngừng học để làm tốt hơn mỗi ngày.
Sứ mệnh của thế hệ phi công trẻ
“Chúng tôi không chỉ điều khiển máy bay. Chúng tôi đại diện cho hình ảnh của Hãng hàng không Quốc gia, của một Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp và vươn xa.” Nguyễn Duy Minh cho rằng, thế hệ phi công trẻ ngày nay không chỉ tiếp nối truyền thống mà còn mang theo khát vọng đổi mới, hội nhập và nâng tầm hình ảnh nghề phi công. Anh tin rằng bằng tinh thần trách nhiệm, sự cầu tiến và văn hóa phục vụ, thế hệ trẻ hoàn toàn có thể xây dựng nên một đội ngũ phi công chuyên nghiệp, có trình độ chuyên môn vững vàng, bản lĩnh, văn minh và luôn giữ vững giá trị an toàn. “Với tôi, được làm một phi công của Vietnam Airlines không chỉ là công việc mà là một sứ mệnh.”
Một người trẻ, một giấc mơ, một hành trình. Và từ câu chuyện của Nguyễn Duy Minh, ta hiểu rằng để chạm tới bầu trời, cần nhiều hơn là đôi cánh. Đó là bản lĩnh, lòng quyết tâm và trái tim không ngừng cháy bỏng với nghề.
