“Báo cáo các anh, chị! Trái tim của người hiến đã đập lại trong cơ thể mới!”. Chỉ một dòng tin nhắn ngắn ngủi từ Trung tâm Ðiều phối ghép tạng quốc gia gửi tới nhưng đã khiến cả ê-kíp thực hiện chuyến bay chở tạng số hiệu VN1376 của Vietnam Airlines ngày 6/5/2022 vỡ òa niềm vui hạnh phúc xen lẫn những giọt nước mắt. Người hiến tạng là một nam thanh niên 19 tuổi, bị tai nạn giao thông. Gia đình anh đã nén đau thương, đồng ý hiến tạng để một phần cơ thể anh được sống lại theo cách thật ý nghĩa. Người nhận trái tim của anh là một người đàn ông 34 tuổi ở Thừa Thiên Huế.

Vận chuyển thùng y tế đựng mô tạng lên máy bay. (Ảnh: VNA)

Thực hiện thành công ca ghép thận đầu tiên từ năm 1992 tại Bệnh viện Quân y 103 (Hà Nội), nhưng khoảng mười năm trở lại đây, ngành y tế Việt Nam mới thực hiện các ca hiến-ghép tạng thường xuyên hơn. Tuy nhiên, do người hiến tạng có chỉ số phù hợp người tiếp nhận tạng thường ở khoảng cách khá xa, nên phát sinh nhu cầu ghép tạng xuyên Việt và cũng vì thế hành trình vận chuyển tạng buộc phải thực hiện bằng đường hàng không để bảo đảm nhanh nhất.

Vào một chiều tháng 9/2015, GS, TS Trịnh Hồng Sơn, Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Ðức (Hà Nội), Giám đốc Trung tâm Ðiều phối ghép tạng quốc gia cùng ê-kíp y, bác sĩ vận chuyển tạng có mặt tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất để đưa một quả tim được hiến về Hà Nội, để ghép cứu sống một bệnh nhân cần ghép. Tuy nhiên, do không biết được chính xác giờ thực hiện ca mổ ở Thành phố Hồ Chí Minh cho nên ê-kíp đã không thể đặt vé chuyến bay về Hà Nội từ trước. Thời gian gấp rút, cả ê-kíp quyết định cứ ra sân bay. Tình cờ mà như cơ duyên, một nhân viên phục vụ mặt đất của Vietnam Airlines đã nhận ra bác sĩ Sơn vì đã từng được bác sĩ điều trị cho người nhà trước đó nên đến tận nơi chào hỏi.

Khi được biết bác sĩ Sơn và ê-kíp đang tìm một chuyến bay sớm nhất về Hà Nội để kịp ghép tim cho bệnh nhân, nhân viên này đã lập tức báo cáo với lãnh đạo cấp trên để xin ý kiến và phương án giải quyết. Lúc này đang giờ cao điểm, đoàn y, bác sĩ có gần 10 người cho nên rất khó để lấy được đủ chỗ trên máy bay chuẩn bị cất cánh, đặc biệt là phải tìm vị trí tốt nhất cho thùng chứa tạng, bảo đảm thuận tiện nhất cho bác sĩ bơm dung dịch bảo quản, giúp tạng không bị hoại tử tế bào. Chỉ một thời gian ngắn, với sự nỗ lực hơn 200% công suất của các bộ phận liên quan, ê-kíp của GS, TS Trịnh Hồng Sơn đã lên chuyến bay sớm nhất về Hà Nội, kịp thực hiện ca phẫu thuật ghép tim thành công cho bệnh nhân.

Hãng hàng không VietnamAirlines hỗ trợ tối đa các thủ tục vận chuyển mô tạng. (Ảnh: VNA)

Từ câu chuyện may mắn buổi đầu tiên ấy, Vietnam Airlines và Trung tâm Ðiều phối ghép tạng quốc gia đã cùng nhau xây dựng quy trình phục vụ vận chuyển tạng cấp cứu, với chủ trương ưu tiên bố trí chuyến bay miễn phí tạng cần vận chuyển trên khoang thương gia và các thiết bị đi kèm. Ðến tháng 7/2018, hai bên đã chính thức ký thỏa thuận hỗ trợ vận chuyển bằng đường hàng không cho công tác điều phối vận chuyển mô tạng trên cả nước. Vietnam Airlines sẽ hỗ trợ tối đa các thủ tục vận chuyển mô tạng và miễn phí ghế ngồi cho thùng đựng mô tạng trong quá trình điều phối mô tạng của Trung tâm Ðiều phối ghép tạng quốc gia. Bên cạnh đó, hãng cũng chủ động xây dựng quy trình riêng cho hoạt động vận chuyển mô tạng, cũng như thành lập nhóm xử lý cấp tốc những tình huống hỗ trợ khẩn cấp theo thời gian thực tế. Từ đây, sẽ không còn cảnh “chữa cháy” trong tình huống cần vận chuyển tạng cấp cứu phục vụ y tế, các bên chủ động hơn khi xử lý những trường hợp phát sinh.

Năm 2018, một quân nhân giải ngũ 30 tuổi bị tai nạn giao thông trên đường đi làm về, anh rơi vào hôn mê và sau đó chết não. Ðược các bác sĩ động viên, gia đình anh đã đồng ý hiến tim, gan, thận và hai giác mạc của anh, đem lại sự sống cho người khác. Trong đó, quả tim của anh được tặng cho một người đàn ông ở Huế. Khi thấy chiếc hộp y tế đựng tim của anh đặt ngay ngắn trên ghế máy bay, một người cháu đã thốt lên: “Ðây là lần đầu tiên, cậu được đi máy bay!”. Câu nói đã khiến cho những nhân viên Vietnam Airlines tham gia hỗ trợ chuyến bay đều cảm thấy cay sè nơi sống mũi. Những câu chuyện cảm động, trên hành trình mang sứ mệnh “hồi sinh sự sống”, các phi công, tiếp viên vẫn thường gặp, lần nào cũng khiến họ rưng rưng nước mắt.

Theo Báo Nhân Dân

Nguyen Xuan Nghia – COMM