Dự án K6 – cột mốc đáng nhớ trong lịch sử hàng không dân dụng Campuchia

Hãng hàng không Cambodia Angkor Air (K6) được thành lập vào tháng 7/2009 dưới sự hợp tác của Vietnam Airlinesvà Chính phủ Hoàng gia Campuchia. Hợp đồng liên doanh được ký kết ngày 26/7/2009 giữa Vietnam Airlines mà đại diện là Tổng giám đốc Phạm Ngọc Minh và Phó Thủ tướng Campuchia Sok An, với sự chứng kiến của Thủ tướng Campuchia Hun Sen và Phó Thủ tướng Việt Nam Trương Vĩnh Trọng.

Theo đó, Vietnam Airlines góp 49% vốn trong liên doanh này. Đây là cột mốc đáng nhớ trong lịch sử hàng không dân dụng Campuchia nói chung và K6 nói riêng khi đánh dấu sự thành lập của một hãng hàng không quốc gia của Campuchia lần đầu tiên kể từ khi hãng hàng không quốc gia Royal Air Cambodge giải thể năm 2001.

Chủ trương đầu tư thành lập K6 nằm trong chương trình hợp tác hàng không giữa Chính phủ hai nước Việt Nam – Campuchia. Đây là dự án có tính chất đặc thù, mang nhiều ý nghĩa kinh tế, đối ngoại của Chính phủ Việt Nam và Campuchia tại thời điểm thành lập năm 2009.

Dự án xuất phát từ mối quan hệ truyền thống, láng giềng gần gũi giữa Việt Nam và Campuchia, nhu cầu của Chính phủ Campuchia trong quá trình cải cách ngành hàng không và thành lập hãng hàng không quốc gia; tiềm năng của thị trường vận tải hàng không Campuchia; từ khả năng và nhu cầu của Vietnam Airlines trong việc xâm nhập, mở rộng thị trường và củng cố vị thế của Vietnam Airlines tại khu vực Đông Dương và tiểu vùng sông Mê kông.

Sau 10 năm hoạt động, Dự án K6 đã đạt được mục tiêu ban đầu là giúp Chính phủ Campuchia thành lập và vận hành được Hãng hàng không quốc gia đạt tiêu chuẩn quốc tế, cầu nối phát triển du lịch hợp tác kinh tế đầu tư thương mại giữa Việt Nam với Campuchia, góp phần tăng cường, củng cố mối quan hệ hai nước.

Bên cạnh đó, dự án đã góp phần quan trọng giúp Vietnam Airlines duy trì vị thế đứng đầu tại thị trường Đông Dương, giúp hình thành vị thế các doanh nghiệp Việt Nam trong các lĩnh vực kinh tế then chốt tại Campuchia, góp phần thúc đẩy hoạt động đầu tư của Việt Nam vào Campuchia mang lại nhiều lợi ích cho đất nước…

Trong lịch sử hơn 10 năm hình thành và phát triển của K6 (2009-2023), luôn luôn có sự đồng hành quan trọng của Vietnam Airlines. Xác định đây đồng thời là một sứ mệnh quốc tế, ngay từ những ngày đầu K6 được thành lập, Vietnam Airlines đã huy động nhân lực và vật lực của mình sang nước bạn để xây dựng và vận hành hãng hàng không non trẻ Cambodia Angkor Air.

Nhiều thế hệ lãnh đạo, cán bộ, kỹ sư, phi công, tiếp viên của Vietnam Airlines hơn 10 năm qua đã đến đất nước Chùa tháp xinh đẹp và cống hiến công sức để có được một K6 của ngày hôm nay.

Có những con người của Vietnam Airlines đã lao động, cống hiến trọn 10 năm cho K6 theo sự điều động của Tổng công ty HKVN và đã chứng kiến những thành quả, dấu ấn của K6 như: trở thành thành viên chính thức của IATA năm 2017, hoàn thành gia hạn Chứng chỉ Nhà Khai thác (AOC) năm 2018, gia hạn Chứng chỉ An toàn Khai thác (IOSA) năm 2019… Trong giai đoạn 2009-2019, K6 ghi nhận đã khai thác an toàn trên 93 nghìn chuyến bay, vận chuyển được 6,5 triệu hành khách và trên 7,4 nghìn tấn hàng hóa.

Hành trình chuyển nhượng và thoái vốn thành công tốt đẹp

Sau hơn 10 năm đồng hành cùng Hãng hàng không quốc gia Campuchia, Vietnam Airlines thực hiện chuyển nhượng vốn tại K6 theo chủ trương tái cơ cấu cổ đông K6 do Chính phủ Hoàng gia Campuchia (trực tiếp là Thủ tướng Campuchia) chỉ đạo trực tiếp.

Với mong muốn tiếp tục duy trì và phát triển K6 với vị thế là Hãng hàng không quốc gia lớn mạnh, uy tín, dẫn dắt thị trường vận tải hàng không và đảm trách các nhiệm vụ chính trị của Chính phủ Hoàng gia Campuchia, cổ đông Chính phủ Hoàng gia Campuchia chủ trì thực hiện tái cấu trúc hoạt động kinh doanh. Đồng thời Chính phủ Hoàng gia Campuchia thực hiện tái cơ cấu cổ đông, tìm kiếm nhà đầu tư mới có đủ tiềm lực và chiến lược phát triển phù hợp để tiếp tục phát triển Hãng HKQG trong dài hạn. Vì vậy, các cổ đông trong đó có Vietnam Airlines nhanh chóng triển khai theo chủ trương, kế hoạch của Chính phủ Campuchia.

Thực hiện chủ trương đã thống nhất của Chính phủ hai nước, Vietnam Airlines đã nghiên cứu, xây dựng phương án thoái vốn và báo cáo Uỷ ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (UBQLV) tiếp trình Thủ tướng Chính phủ xin phê duyệt chủ trương và phương án thoái vốn tại K6. Theo đó, Hãng đã nhận được sự chia sẻ, đồng thuận từ UBQLV về các khó khăn, vướng mắc trong cơ chế thoái vốn tại K6.

Do có sự khác nhau giữa các quy định pháp luật và quy trình chuyển nhượng, nên việc áp dụng đồng thời quy định chuyển nhượng vốn theo pháp luật Việt Nam, Hợp đồng liên doanh và pháp luật của Campuchia là không khả thi.

Để không làm mất cơ hội của doanh nghiệp, UBQLV đã chỉ đạo Vietnam Airlines nghiên cứu, rà soát kỹ quy định pháp luật, thể hiện rõ quan điểm, giải pháp xử lý cụ thể về quy trình thủ tục thoái vốn tại K6, đồng thời chủ động phối hợp, xin ý kiến các bộ, cơ quan liên quan trước khi tổng hợp báo cáo TTCP. UBQLV đã chủ trì nhiều buổi họp, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cụ thể, hướng dẫn chi tiết Vietnam Airlines trong quá trình xây dựng, báo cáo xin phê duyệt chủ trương và triển khai phương án chuyển nhượng vốn của Vietnam Airlines tại K6 bám sát các chỉ đạo, yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ.

Sau rất nhiều khó khăn với thủ tục pháp lý phức tạp giữa hai nước, nhờ có sự chỉ đạo, hướng dẫn sát sao và hỗ trợ của UBQLV, các vướng mắc phát sinh đã dần được tháo gỡ, quá trình chuyển nhượng vốn của Vietnam Airlines tại K6 đã gần đi đến giai đoạn cuối và đạt kết quả tốt đẹp.

Đến nay, Vietnam Airlines đã cơ bản triển khai thành công công tác chuyển nhượng vốn tại K6, hoàn thành giai đoạn 1 của việc chuyển nhượng vốn theo đúng chủ trương và phương án được Thủ tướng Chính phủ và UBQLV phê duyệt, góp phần bổ sung thêm dòng tiền và thu nhập cho Vietnam Airlines.

Có thể nói, việc chuyển nhượng vốn thành công tốt đẹp của dự án K6 đã một lần nữa khẳng định những chủ trương và chỉ đạo đúng đắn, kịp thời, hiệu quả UBQLV đối với Vietnam Airlines. Tập thể cán bộ Vietnam Airlines vinh dự và tự hào đã góp sức vào thành công chung của Hãng hàng không quốc gia của đất nước láng giềng Campuchia.