Đại hội đảng các cấp là đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong toàn Đảng và toàn xã hội. Thành công của đại hội đảng các cấp sẽ tăng thêm sức mạnh đoàn kết, thống nhất, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng, là động lực thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế – xã hội, bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị của cả nước. Trong các công việc phải triển khai thì việc chuẩn bị các văn kiện là công việc có ý nghĩa hết sức quan trọng, quyết định sự thành công của đại hội.
Ngày 23/2/2024, phát biểu tại phiên họp đầu tiên của Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Việc chuẩn bị các văn kiện cho Đại hội XIV, đặc biệt là báo cáo chính trị là báo cáo trung tâm, có vai trò định hướng cho các văn kiện khác của đại hội phải được tiến hành một cách khoa học, nghiêm túc, có đổi mới trong cách làm, phải bảo đảm thật sự có chất lượng, phản ánh đầy đủ thực tiễn mới của đất nước. Đây là công việc có ý nghĩa hết sức quan trọng, bảo đảm sự thành công của Đại hội”.
Người đứng đầu Đảng ta nêu rất rõ: Xây dựng các văn kiện Đại hội XIV cũng chính là quá trình tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, phân tích và dự báo tương lai, đòi hỏi chúng ta phải thực sự quán triệt các quan điểm khách quan, toàn diện, ổn định và phát triển; thực tiễn và lịch sử – cụ thể của phương pháp biện chứng trong nhận thức, phân tích và trình bày văn kiện. Phải nắm vững và vận dụng sáng tạo phương pháp luận duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; kết hợp chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tiếp tục nắm vững và xử lý tốt các mối quan hệ lớn…
Cố Tổng Bí thư còn chỉ đạo: Quá trình xây dựng báo cáo chính trị, bên cạnh yêu cầu kiên định hệ quan điểm chỉ đạo mang tính nguyên tắc, phải gắn kết nhuần nhuyễn giữa nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn với định hướng chính sách; từ đó phát hiện, tìm tòi những chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp đang xuất hiện có sức sống từ những nhân tố mới của thực tiễn. Báo cáo chính trị là sản phẩm của trí tuệ tập thể cho nên phải phát huy dân chủ, chú trọng khai thác kết quả nghiên cứu khoa học; tập trung phân tích, đánh giá thật khách quan, toàn diện những kết quả đã đạt được; hạn chế, yếu kém còn tồn tại và phân tích nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm. Quá trình thảo luận, bàn bạc, cần hết sức cầu thị, lắng nghe, tôn trọng ý kiến lẫn nhau, tạo sự thống nhất cao, nhất là những vấn đề khó.
Để văn kiện Đại hội đạt được các yêu cầu như người đứng đầu Đảng ta đã chỉ đạo, thì việc chuẩn bị tốt, bảo đảm các nội dung cho đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng có ý nghĩa hết sức quan trọng, đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng trong cả nước phải hết sức chú trọng. Đặc biệt, trong quá trình triển khai phải luôn nhớ báo cáo chính trị là sản phẩm của trí tuệ tập thể cho nên phải phát huy dân chủ, chú trọng khai thác kết quả nghiên cứu khoa học; tập trung phân tích, đánh giá thật khách quan, thẳng thắn, toàn diện, cụ thể quá trình thực hiện các chỉ tiêu, mục tiêu, nhiệm vụ những kết quả đã đạt được; hạn chế, yếu kém còn tồn tại và phân tích nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm và xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ trong chặng đường tới.
Đại hội đảng bộ các cấp là đợt sinh hoạt chính trị quan trọng nên trong quá trình chuẩn bị thì một nội dung cốt yếu cần phải được quan tâm là công tác xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, “là đạo đức, là văn minh”, “ngoài lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc, thì Đảng không có lợi ích gì khác”. Điều này đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Mục đích của người cách mạng là để làm đầy tớ cho nhân dân, một người đầy tớ xứng đáng, trong sạch, trung thành chứ không phải là mục đích thăng quan phát tài”. Do vậy, trong quá trình chuẩn bị phải gắn kết chặt chẽ nội dung này với các bước chuẩn bị. Ngay từ khi dự thảo văn kiện đến quá trình chuẩn bị công tác tổ chức cán bộ phải lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, nguyên tắc tự phê bình và phê bình nghiêm minh trong Đảng.
Ngày 14/6/2024, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư đã ký ban hành Chỉ thị số 35 -CT/TW về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Theo đó, Bộ Chính trị yêu cầu: “Nâng cao chất lượng văn kiện đại hội đảng bộ các cấp; tập trung lãnh đạo tổ chức thảo luận thật kỹ lưỡng, sâu sắc, hiệu quả các quan điểm, điểm, mục tiêu, chủ trương, định hướng lớn nêu tại dự thảo các văn kiện Đại hội XIV của Đảng và đại hội đảng bộ cấp trên; dự báo được tình hình, xác định rõ thế mạnh, định hướng, trọng tâm phát triển gắn với chiến lược, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế – xã hội chung của khu vực và cả nước. Báo cáo chính trị phải đánh giá trung thực, khách quan, toàn diện tình hình và kết quả thực hiện nghị quyết đại hội nhiệm kỳ 2020 – 2025, nhất là các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại; chỉ rõ ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan, rút ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Đồng thời, xác định rõ phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nhiệm kỳ tới sát với tình hình thực tế và có tính khoa học, khả thi cao”.
Tại Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, đã thảo luận 3 vấn đề lớn đối với công tác chuẩn bị Đại hội XIV của Đảng, trong đó vấn đề đầu tiên là các văn kiện trình Đại hội XIV. Theo Tổng Bí thư Tô Lâm xác định Đại hội XIV là Đại hội đánh dấu thời điểm đất nước bước vào kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, đòi hỏi ngay từ quá trình xây dựng văn kiện, mỗi đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị cần phát huy cao nhất trí tuệ, trách nhiệm của mình. Văn kiện trình Đại hội XIV, với vị trí Báo cáo chính trị là trung tâm; Tổng kết 40 năm đổi mới là báo cáo rất quan trọng để chắt lọc tinh hoa đưa vào Văn kiện Đại hội XIV; Báo cáo chiến lược phát triển kinh tế – xã hội, Báo cáo công tác xây dựng Đảng và thi hành điều lệ Đảng là các báo cáo chuyên đề.
(Còn tiếp)