Trong giai đoạn hiện nay, nhằm mục đích thực hiện có hiệu quả và thực chất chủ trương xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; một trong những vấn đề mang tính căn cốt đó là kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; phải xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó nền tảng, tạo sức mạnh nội sinh để mỗi cán bộ, đảng viên đấu tranh chống ảnh hưởng tiêu cực, những thói hư tật xấu, xứng đáng là đạo đức, là văn minh, là người lãnh đạo trung thành và tận tụy của nhân dân.
Tuy nhiên, trong thực tiễn đấu tranh và hoạt động cách mạng vẫn có những “Con sâu làm hỏng nồi canh”, phải bài trừ và ngăn chặn.
Thông tin từ phiên họp thứ 25 của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (diễn ra ngày 1/2/2024) cho biết, trong năm 2023, Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 606 tổ chức, 24.162 đảng viên (tăng 12% về số đảng viên bị kỷ luật so với năm 2022). Trong đó, kỷ luật 459 đảng viên do tham nhũng, 8.863 đảng viên do suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm những điều đảng viên không được làm.
Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành kỷ luật 19 cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, trong đó, lần đầu tiên có 6 cán bộ bị xử lý kỷ luật do vi phạm trong kê khai tài sản, thu nhập.
Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII đến nay, đã kỷ luật 105 cán bộ diện trung ương quản lý, trong đó 2/3 đảng viên bị xử lý kỷ luật do sai phạm từ những nhiệm kỳ trước đó. Trong 105 cán bộ này có 22 ủy viên, nguyên ủy viên Trung ương Đảng.
Công tác điều tra, truy tố, xét xử được chỉ đạo tiến hành mạnh mẽ, quyết liệt, nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt lớn, nghiêm trọng, phức tạp được khởi tố, điều tra xử lý bài bản, thận trọng, nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.
Trong năm 2023, các cơ quan tiến hành tố tụng cả nước đã khởi tố 4.523 vụ, 9.373 bị can về các tội tham nhũng, kinh tế, chức vụ, trong đó án tham nhũng khởi tố mới 899 vụ với 2.446 bị can. Riêng các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đã khởi tố mới 13 vụ án với 54 bị can, khởi tố bổ sung 252 bị can trong 26 vụ án…
Trong đó, đã khởi tố mới, mở rộng điều tra nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, cả khu vực trong và khu vực ngoài nhà nước, cả trong lĩnh vực chuyên môn sâu, hoạt động khép kín, cả vụ việc tồn đọng, kéo dài, điển hình như: vụ án xảy ra tại tập đoàn Vạn Thịnh Phát, ngân hàng SCB; các vụ án trong lĩnh vực đăng kiểm; vụ án xảy ra tại Công ty AIC và các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan; vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan; vụ án xảy ra tại Tập đoàn FLC; vụ án xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh; vụ án xảy ra tại Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các cơ quan, đơn vị liên quan,…; kịp thời đưa ra xét xử một số vụ án trọng điểm theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo, như: Vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao và một số đơn vị liên quan; vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và một số bộ, ngành, địa phương liên quan; vụ án xảy ra tại Học viện Quân y; vụ án xảy ra tại Bộ tư lệnh Cảnh sát biển; vụ án xảy ra tại Sở Y tế Quảng Ninh, công ty AIC và các đơn vị liên quan; vụ án xảy ra tại Dự án khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2, phường Phú Hài, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận;…
Phải khẳng định rằng, nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp liên quan đến nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có cả những cán bộ lãnh đạo cho thấy “cuộc chiến” phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đang diễn ra mạnh mẽ, quyết liệt, không có vùng cấm và không ngừng nghỉ.
Nhưng mặt khác, những vụ án nói trên đã cho thấy tình trạng suy thoái về mặt tư tưởng, đạo đức của bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có những cán bộ lãnh đạo cấp cao.
Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng qua đó tiếp tục xây dựng và bảo vệ nền tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay đó là phải đẩy mạnh xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên.
Hành động cụ thể là vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng chuẩn mực đạo đức, tư cách cách mạng của cán bộ, đảng viên, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực trong đó đặc biệt tại các doanh nghiệp.
Những năm qua, trong các phát biểu tại nhiều cuộc họp khác nhau, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh thông điệp: “Tiền bạc lắm làm gì, danh dự mới là điều thiêng liêng, cao quý nhất”.
Đồng thời, nhắc nhở cán bộ, đảng viên về việc học tập tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh – tấm gương ngời sáng với những phẩm chất cao quý.
Người đứng đầu Đảng nhấn mạnh, đạo đức Hồ Chí Minh là đạo đức cách mạng, là những phẩm chất cao quý của một người cách mạng. Đó là: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.
Cần: Là cần cù, chăm chỉ, tận tuỵ, hết lòng hết sức vì công việc chung, vì nước, vì dân.
Kiệm: Là tiết kiệm, không xa hoa, lãng phí, nhất là đối với của công.
Liêm: Là thanh liêm, giữ liêm sỉ, danh dự, trong sạch, trong sáng.
Chính: Là chính trực, ngay thẳng, khẳng khái, không qụy lụy, cúi luồn, giữ sĩ khí của một người quân tử, chính khách.
Chí công vô tư: Là làm việc vì sự nghiệp chung, đặt lợi ích công lên trên hết, trước hết; không tư lợi, vụ lợi, không vì lợi ích riêng. Kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, “quét sạch chủ nghĩa cá nhân”. Vì “chủ nghĩa cá nhân là giặc nội xâm”, “là kẻ thù hung ác”; “nó rất gian giảo, xảo quyệt, nó kéo người ta xuống dốc không phanh”…
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng. Người thường nói: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”.
Cần hiểu rõ, “Muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”, “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Do vậy, phải đặc biệt chú trọng công tác giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng được nhiều tấm gương người tốt, việc tốt.
Người căn dặn: “Người tốt việc tốt” như hoa nở mùa Xuân, nêu gương sáng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng”. “Lấy gương người tốt, việc tốt để hằng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới”.
Ngày 23-2-1958, tại Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ III: Chủ tịch HCM đã căn dặn “Muốn cho Đảng mạnh thì chi bộ phải vững chắc. Muốn chi bộ vững chắc thì mọi đảng viên phải có đạo đức cách mạng”
Phải nhấn mạnh rằng, ở thời kỳ nào, công tác xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên cũng được Đảng ta đặc biệt quan tâm, chú trọng.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện nay, khi ngày càng có nhiều nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật, bị mất chức, thậm chí vướng vào lao lý, trong đó có cả những cán bộ cấp cao, giữ những cương vị quan trọng thì công tác xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng cần phải được đẩy mạnh hơn nữa.
Để xây dựng đạo đức cách mạng thì vấn đề quan trọng, cốt lõi nhất phải ở bản thân mỗi con người. Mỗi cán bộ, đảng viên phải tự nhận thức, không ngừng rèn luyện, tu dưỡng để tự nâng cao “sức đề kháng” cho mình, chống lại những cám dỗ của quyền lực, của tiền bạc để giữ gìn đạo đức của người cách mạng:
Một là, không ngừng nâng cao trình độ lý luận của mỗi cán bộ, đảng viên và trong toàn Đảng. Tăng cường hơn nữa việc học tập tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh, để việc học tập đi vào thực chất, làm sao cho đạo đức của Người thấm sâu vào từng cán bộ, đảng viên và toàn xã hội.
Nếu việc học chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh không hiểu đúng, không hiểu rõ có thể dẫn đến sự “tự chuyển hóa” trong nhận thức, tư tưởng của cán bộ, đảng viên, dẫn đến việc vận dụng, thực hành sai, gây ra nhiều hậu quả.
Hai là, luôn cảnh giác, phòng chống những hành vi của thế lực thù địch, những tổ chức chống phá Đảng, phủ nhận, xuyên tạc lịch sử, những hành vi kích động, lôi kéo người dân chống phá Đảng.
Ba là, hoàn thiện khung pháp lý để giúp xây dựng đạo đức cách mạng, phát huy vai trò nêu gương của cán bộ lãnh đạo. Đồng thời lan tỏa những tấm gương sáng, những điển hình về đạo đức cách mạng.
Bốn là, cần phải làm tốt hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát. Việc này sẽ giúp kịp thời phát hiện những dấu hiệu suy thoái về tư tưởng, đạo đức của cán bộ, đảng viên để sớm ngăn chặn, xử lý.
Năm là, kiên trì và thực hiện tốt hoạt động của Ban Chỉ đạo 35 (1) các cấp trong đảng bộ khối; chủ động trong mọi tình huống, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh; nâng cao chất lượng các tuyến bài viết chính luận, hình thành nguồn bài viết phong phú, có chất lượng phục vụ trực tiếp cho công tác của các cơ quan Trung ương trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái thù địch, góp phần bảo vệ, tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Nhất là văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng và các hội nghị Trung ương và tác phẩm “Một số vấn đề về lý luận và thực tiễn về CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác giáo dục, vì giáo dục chính là gốc rễ hình thành nên đạo đức con người, đạo đức cách mạng. Việc giáo dục phải bắt nguồn từ gia đình, nhà trường và xã hội. Cần tiến hành đồng bộ cái giải pháp nêu trên thì cùng với đó phải đẩy mạnh và quyết liệt hơn nữa công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo rất quyết liệt của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, tham nhũng, tiêu cực đã được ngăn chặn và đẩy lùi một bước, nhưng nó vẫn là một trong những nguy cơ ảnh hưởng đến sự tồn vong của Đảng và chế độ.
Việc tiếp tục phát hiện và nghiêm trị những cán bộ, đảng viên sai phạm sẽ là bài học cảnh tỉnh, răn đe để cán bộ, đảng viên không dám, không muốn, không thể tham nhũng, không thể vi phạm. Qua đó góp phần giữ gìn đạo đức cách mạng, xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tiếp tục bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng./.