Những biểu hiện và tác hại
Suy thoái là mầm bệnh của chủ nghĩa cá nhân, khỏi nguồn của bệnh tiêu cực; chính vì suy thoái, đánh mất phẩm chất, đạo đức của người cán bộ, chỉ lo vơ vét cá nhân mà dẫn đến tham nhũng, kể cả tham nhũng chính trị, ham hố quyền lực, kéo bè, kéo cánh. Và cũng vì tham nhũng mà dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, làm hư hỏng cán bộ. Từ khi ra đời đến nay, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm chăm lo giáo dục, rèn luyện nâng cao đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng đồng thời kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện suy thoái, tiêu cực. Đảng đã nhiều lần tiến hành đổi mới, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, loại ra khỏi đảng những phần tử thoái hoá biến chất về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, tham ô, tham nhũng, mang nặng chủ nghĩa cá nhân tư tưởng cơ hội, thực dụng. Đảng ta cho rằng đấu tranh chống những biểu hiện suy thoái, tiêu cực là một cuộc đấu tranh lâu dài và phải được tiến hành thường xuyên trong từng tổ chức đảng, trong mỗi con người cán bộ, đảng viên.
Sở dĩ những biểu hiện suy thoái, tiêu cực còn tồn tại trong Đảng là vì Đảng ta ra đời từ một nước nông nghiệp, thuộc địa nửa phong kiến, kinh tế chậm phát triển, cán bộ đảng viên chủ yếu xuất thân từ nông dân và các tầng lớp xã hội khác nhau. Bên cạnh những mặt tích cực, cán bộ đảng viên còn chịu ảnh hưởng của tư tưởng nông dân: bảo thủ, trì trệ, ích kỷ, nhỏ nhen; tư tưởng phong kiến: độc đoán, chuyên quyền, hám danh, trục lợi; tư tưởng tiểu tư sản, tư sản: cơ hội, thực dụng…, đó là sản phẩm của xã hội cũ – xã hội dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư liệu sản xuất, là căn bệnh ngoài xã hội lây nhiễm vào trong Đảng. Khi Đảng cầm quyền, cán bộ đảng viên nắm giữ những vị trí chủ chốt trong các cơ quan lãnh đạo, những biểu hiện suy thoái, tiêu cực càng có điều kiện phát triển. Ngày nay, khi thực hiện nền kinh tế thị trường, mở cửa, hội nhập, cán bộ đảng viên hàng ngày, hàng giờ chịu sự tác động của nhiều nhân tố phức tạp, trong đó có cả sự chống phá của kẻ thù làm cho những biểu hiện suy thoái, tiêu cực trong cán bộ đảng viên có nguy cơ phát triển mạnh. Tình hình đó đòi hỏi phải đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân tư tưởng cơ hội, thực dụng, trước hết là trong các tổ chức đảng và bộ máy nhà nước.
Những biểu hiện suy thoái, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên không phải bây giờ mới xuất hiện mà nó là căn bệnh của đảng cầm quyền, được Lênin chỉ ra từ đấu thế kỷ XX. Đối với đảng ta, nó xuất hiện ngay từ khi Đảng nắm chính quyền trong toàn quốc. Với tư cách là Chủ tịch Đảng, chủ tịch Nước trong nhiều năm, Hồ Chí Minh đã đề cập rất nhiều đến vấn đề này, đồng thời là lãnh tụ tiên phong, đấu tranh kiên quyết không khoan nhượng với những biểu hiện suy thoái, tiêu cực dưới mọi màu sắc. Người luôn nhắc nhở các tổ chức đảng phải hết sức quan tâm giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, không để cho những biểu hiện suy thoái, tiêu cực tồn tại trong hàng ngũ những người cộng sản. Trong công tác xây dựng Đảng, cùng với việc giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, Đảng ta rất coi trọng đấu tranh chống những biểu hiện suy thoái, tiêu cực. Chính vì vậy, Đảng luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đủ sức lãnh đạo cách mạng đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Cần khẳng định rằng, Trong điều kiện hiện nay, đa số cán bộ, đảng viên của Đảng vẫn giữ vững tư cách đảng viên, có phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, được quần chúng tín nhiệm. Song, bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái, tiêu cực. Trước thực trạng đó, Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) Khoá VIII đã quyết định mở cuộc vận động xây dựng chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình trong toàn Đảng. Qua sinh hoạt tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) những biểu hiện nói trên tuy có giảm bớt, nhưng vẫn chưa tạo được những chuyển biến căn bản.
Biểu hiện suy thoái, tiêu cực có nguồn gốc từ tư tưởng tư hữu. Khi bước vào kinh tế thị trường, bên cạnh mặt tích cực cũng xuất hiện mặt trái kích thích chủ nghĩa cá nhân phát triển, đi cùng với nó là suy thoái, tiêu cực cũng phát triển theo. Mặt khác, trong điều kiện hiện nay, nhiệm vụ, quy mô, tính chất, đối tượng… lãnh đạo của Đảng có sự phát triển, mở rộng; một số cán bộ, đảng viên ít được rèn luyện thử thách trong đấu tranh cách mạng, vì vậy sự xuất hiện suy thoái, tiêu cực của một bộ phận cán bộ, đảng viên là vấn đề khách quan. Nhưng điều đáng lo ngại là mặc dù Đảng, Nhà nước đã có nhiều biện pháp ngăn chặn, nhưng những biểu hiện đó vẫn có xu hướng gia tăng.
Trong thực tiễn cuộc sống, hiện tượng suy thoái, tiêu cực biểu hiện đa dạng, phong phú, dưới mọi hình thức. Những người mang nặng chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng luôn có động cơ vụ lợi, có tham vọng lớn, cả trong ý nghĩ và trong hành động. Đôi khi để đạt được mục đích cá nhân họ sẵn sàng tìm mọi cách luồn lách, len lỏi, chạy chọt; triệt để lợi dụng sự sơ hở của cơ chế, chính sách, sự yếu kém của công tác quản lý để đục khoét của công, biến của công thành của riêng. Những lúc cách mạng gặp khó khăn, hoặc chuyển giai đoạn là lúc những người mang nặng suy thoái, tiêu cực lộ rõ nguyên hình. Biểu hiện suy thoái, tiêu cực tồn tại dưới nhiều cấp độ, ở cấp độ thấp nó có mặt mọi lúc, mọi nơi, trong mọi lĩnh vực. Ở cấp độ cao nó có sức mạnh ghê gớm, có thể làm lũng đoạn tổ chức, xoá nhoà danh giới cái tốt, cái xấu. Nó là thứ giặc nội xâm, một thứ ung nhọt ẩn náu trong cơ thể Đảng. Đấu tranh chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực là một cuộc đấu tranh đầy khó khăn, phức tạp vì nó không phân gianh giới, chiến tuyến rõ ràng, nó như con lươn đổi màu luôn luồn lách, len lỏi vào các ngõ ngách của cuộc sống, chi phối các mối quan hệ, luôn thay hình đổi dạng, việc nhận biết không đơn giản, đấu tranh với nó càng khó khăn. Những hành vi của nó đôi khi chưa cấu thành tội phạm để có thể tố cáo, xét xử theo pháp luật, việc tìm kiếm bằng chứng, số liệu để chứng minh biểu hiện suy thoái, tiêu cực gặp rất nhiều khó khăn. Điều hết sức nguy hiểm là nếu suy thoái, tiêu cực tồn tại trong cán bộ, đảng viên sẽ làm tha hoá biến chất về đạo đức lối sống, làm suy yếu Đảng, giảm sút lòng tin của quần chúng đối với Đảng, tổn thương mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân. Cán bộ, đảng viên giữ cương vị càng cao, quyền lực càng lớn mà suy thoái, tiêu cực thì càng nguy hiểm.
Những năm qua biểu hiện suy thoái, tiêu cực phát triển do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân khách quan. Song, chủ yếu là do cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng bản thân, phai nhạt lý tưởng, kém ý thức tổ chức kỷ luật, sống buông thả, sa hoa, lãng phí, không nghiêm túc kiểm điểm, tự phê bình. Nghị quyết Trung ương 5 khẳng định: “Cho đến nay, hầu như chưa có đảng viên nào tự kiểm điểm nhận có tiêu cực, tham nhũng”. Cơ chế, chính sách, pháp luật chưa thật đồng bộ, chặt chẽ, còn nhiều kẽ hở; một số tổ chức đảng chưa coi trọng giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, quản lý cán bộ, đảng viên thiếu chặt chẽ, không thường xuyên tự phê bình và phê bình, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách, buông lỏng công tác kiểm tra Đảng, không kiên quyết xử lý những cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước, xử lý thiếu công bằng, hữu khuynh. Một số vụ việc tiêu cực đã rõ nhưng xử lý kỷ luật không nghiêm, không kịp thời, thiếu công bằng đã gây bất bình trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Nhiều đảng viên có tư tưởng trung bình chủ nghĩa, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh, ngại va chạm, nể nang, né tránh, thiếu chính kiến trong việc xử lý các công việc và quan hệ nội bộ.
Một số biện pháp thực hiện
Đấu tranh chống những biểu hiện suy thoái, tiêu cực của một bộ phận cán bộ, đảng viên là một cuộc đấu tranh lâu dài, bằng nhiều biện pháp đồng bộ, cả ở tầm vĩ mô và vi mô, với sự phối hợp của nhiều tổ chức, nhiều lực lượng. Trước hết cần tập trung vào một số biện pháp chủ yếu sau.
Một là: Tăng cường giáo dục nâng cao giác ngộ chính trị, phẩm chất đạo đức lối sống cho cán bộ đảng viên, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, rèn luyện với các biện pháp hành chính, cơ chế, chính sách
Đây là biện pháp quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong đấu tranh chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực. Chỉ có trên cơ sở nhận thức đúng thì hành động mới đúng. Cuộc đấu tranh chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực chỉ thực sự có hiệu quả khi mỗi cán bộ, đảng viên hiểu rõ mục tiêu lý tưởng, đường lối, chủ trương chính sách của Đảng, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ, tiêu chuẩn đảng viên, tư cách đảng viên, đạo đức cách mạng của người cộng sản. Hiểu rõ nguồn gốc, bản chất, đặc điểm, tác hại của chủ nghĩa cá nhân, suy thoái, tiêu cực. Bồi dưỡng nâng cao tinh thần tự giác, ý thức tổ chức kỷ luật, quyết tâm tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng quyét sạch chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng. Tăng cường giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục tình thương yêu con người, giáo dục truyền thống dân tộc, tạo bầu không khí tâm lý lành mạnh, đoàn kết thân ái trong mỗi đơn vị. Các cấp uỷ, tổ chức đảng, trước hết là chi bộ cần coi trọng quản lý giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên, xây dựng động cơ phấn đấu đúng đắn. Vào đảng không phải là để thăng quan tiến chức mà là để phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân. Mỗi cán bộ, đảng viên dù ở bất cứ cương vị nào cũng phải hiểu đúng, làm đúng lời di huấn của Chủ tịch Hồ chí Minh: “Ngoài lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc, Đảng ta không có lợi ích nào khác… vô luận lúc nào, việc gì, đảng viên cán bộ cũng phải đặt lợi ích của Đảng lên trên hết, trước hết”.
Mỗi cán bộ đảng viên phải tích cực học tập, rèn luyện, thấm nhuần đạo đức cách mạng “cần kiệm liêm chính, chí công vô tư” Phải cả quyết sửa lỗi mình, không hiếu danh, không kiêu ngạo, ít lòng ham muốn vật chất; phải vừa là người lãnh đạo vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân. Biết hy sinh lợi ích cá nhân, phục tùng lợi ích tập thể, đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên lợi ích cá nhân. Để có đạo đức cách mạng, cán bộ đảng viên phải ra sức tu dưỡng rèn luyện thường xuyên. Hồ Chí Minh nói: “Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời dơi xuống, nó do đấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà củng cố và phát triển. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Các cấp uỷ, tổ chức đảng tăng cường kiểm tra, giúp đỡ đảng viên tu dưỡng rèn luyện đạo đức cách mạng, chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực. Mỗi cán bộ, đảng viên phải nói và làm theo nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Kiên quyết xử lý những cán bộ đảng viên nói và làm trái với nguyên tắc, Điều lệ Đảng, vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật của Nhà nước, qui định những điều đảng viên không được làm.
Đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí quan liêu, chặn đà suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, đẩy lùi các tệ nạn xã hội. Kết hợp chặt chẽ các biện pháp tư tưởng, tổ chức, cơ chế, chính sách và phát huy vai trò của quần chúng trong giám sát hoạt động của cán bộ đảng viên. Tiếp tục hoàn chỉnh cơ chế, chính sách, nhất là trong các lĩnh vực quản lý kinh tế, quản lý tài sản công, có cơ chế quản lý ở cấp vĩ mô và cơ chế quản lý ở cấp vi mô, không để sơ hở cho kẻ cơ hội lợi dụng. Công khai hoá các khoản kinh tế, tài chính, ngân sách, có biện pháp hạn chế quyền lực của kẻ ban phát cơ hội. Rà soát xây dựng các quy chế trong tuyển chọn cán bộ, nhân viên, không để tạo kẻ hở. Trong bố trí, sử dụng cán bộ, cất nhắc, đề bạt, bổ nhiệm phải thăm dò dư luận, khi cần có thẻ trưng cầu ý kiến quần chúng bằng việc bỏ phiếu kín. Thực hiện nghiêm 19 điều cấm đối với đảng viên và những điều cấm đối với cán bộ công chức nhà nước, trước hết là đối với cán bộ chủ chốt, cán bộ quản lý.
Hai là: Thực hiện nghiêm túc việc tự phê bình và phê bình trong các tổ chức đảng, mở rộng dân chủ, tổ chức cho quần chúng tham gia đóng góp ý kiến phê bình cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng.
Tự phê bình và phê bình là quy luật phát triển của Đảng, là biện pháp tốt nhất để phát huy ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm, củng cố đoàn kết thống nhất trong Đảng, là phương thuốc hữu hiệu nhất để chữa trị các căn bệnh do biểu hiện suy thoái, tiêu cực sinh ra. Một trong những điều tâm huyết nhất Hồ Chí Minh căn dặn Đảng ta trong di chúc thiêng liêng của mình là: “Trong Đảng thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng”. Theo Hồ Chí Minh, mục đích của tự phê bình và phê bình là giúp cho mọi người học tập ưu điểm của nhau, giúp nhau sửa chữa khuyết điểm. Nhận rõ vai trò của tự phê bình và phê bình, Đảng ta đã nhiều lần mở cuộc vận động xây dựng chỉnh đốn đảng, tự phê bình và phê bình trong toàn Đảng. Tuy nhiên hiện nay chất lượng tự phê bình và phê bình ở một số tổ chức đảng vẫn chưa được nâng cao, những biểu hiện e dè, nể nang, ngại phê bình cấp trên, che dấu khuyết điểm hoặc trù dập người phê bình vẫn còn. Vì vậy yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng phải đề cao trách nhiệm, đấu tranh loại trừ tham nhũng, lãng phí, quan liêu ở cơ quan, đơn vị, cơ sở mình, nêu cao vai trò tiên phong gương mẫu, nói đi đôi với làm, nói và làm đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước thực sự là tấm gương về mọi mặt cho quần chúng noi theo. Đẩy mạnh tự phê bình và phê bình, tự học tập, tự rèn luyện, đấu tranh chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực và tình trạng thoái hoá biến chất trong Đảng. Kiên quyết xử lý những cán bộ, đảng viên vi phạm Điều lệ Đảng và pháp luật Nhà nước. Cán bộ đảng viên, trước hết là cán bộ chủ chốt trong các cơ quan lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, các tổ chức quần chúng phải tự phê bình và phê bình với tinh thần đồng chí trong sáng, tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau, nghiêm túc và khoan dung, thấu tình đạt lý, tự giác, tự nguyện, trung thực và kiên quyết, khách quan, dũng cảm, xuất phát từ cái tâm trong sáng. Tất cả vì mục tiêu lý tưởng, lợi ích chung của Đảng vì sự đoàn kết thống nhất trong Đảng sự đồng thuận trong nhân dân. Kiên quyết chống tư tưởng cục bộ kèn cựa, bản vị hẹp hòi địa phương chủ nghĩa, làm tổn hại đến tình cảm đồng chí, làm suy yếu sức mạnh đoàn kết thống nhất trong Đảng.
Nâng cao chất lượng sinh hoạt Đảng, đưa sinh hoạt tự phê bình và phê bình trở thành nề nếp thường xuyên; tiến hành tự phê bình và phê bình thiết thực dân chủ từ trên xuống dưới, từ dưới lên trên. Có kế hoạch, và biện pháp kiên quyết khắc phục biểu hiện suy thoái, tiêu cực. Động viên, khuyến khích và tổ chức cho quần chúng tham gia đóng góp ý kiến phê bình cán bộ đảng viên; có quy chế hợp lý để quần chúng (bao gồm cả quần chúng ở nơi công tác và cư trú của cán bộ, đảng viên). Kết hợp chặt chẽ ý kiến phát hiện của quần chúng với công tác kiểm tra Đảng, Thanh tra nhà nước để xem xét, kết luận làm rõ mức độ sai phạm của cán bộ, đảng viên được nêu trong các đơn thư tố cáo, khiếu nại của quần chúng. Có cơ chế bảo vệ những người dũng cảm dám phê bình, đồng thời xử lý nghiêm những biểu hiện trù dập người phê bình hoặc lợi dụng phê bình để vu cáo, đả kích gây mất đoàn kết nội bộ; thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở. Đẩy mạnh tuyên truyền, nêu gương người tốt, việc tốt đồng thời lên án những thói hư tật xấu, những biểu hiện suy thoái, tiêu cực.
Ba là: Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách.
Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong tổ chức, sinh hoạt và hoạt động của Đảng ta, phủ nhận nguyên tắc tập trung dân chủ là phủ nhận Đảng từ bản chất. Thực tiễn chỉ rõ, ở đâu thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, ở đó tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao; ở đâu vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách ở đó xuất hiện hiện tượng độc đoán chuyên quyền, chủ nghĩa cá nhân, biểu hiện suy thoái, tiêu cực phát triển.
Những năm qua, Đảng ta luôn coi trọng chỉ đạo các tổ chức đảng duy trì thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ. Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn một số tổ chức đảng buông lỏng việc thực hiện nguyên tắc này làm cho một số cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ chủ trì có biểu hiện vi pham, độc đoán, chuyên quyền, coi thường tập thể; vi phạm nguyên tắc, Điều lệ Đảng, gây chia rẽ bè phái, cục bộ, mất đoàn kết. Việc duy trì thực hiện chưa tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, vi phạm nguyên tắc tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách là một trong những nguyên nhân làm cho suy thoái, tiêu cực, độc đoán chuyên quyền và các biểu hiện thoái hoá biến chất về đạo đức lối sống nảy nở phát triển.
Để chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực, các tổ chức đảng cần giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ đảng viên, tổ chức cho đảng viên nghiên cứu quán triệt sâu sắc vị trí, vai trò của nguyên tắc tập trung dân chủ, bản chất, mối quan hệ giữa dân chủ và tập trung, từ đó liên hệ, kiểm điểm việc chấp hành và thực hiện nguyên tắc này của bản thân, của chi bộ đảng bộ nơi mình sinh hoạt. Duy trì thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, tạo sự thống nhất về chính trị, tư tưởng, tổ chức trong toàn Đảng, làm cho Đảng trở thành một khối thống nhất, có kỷ luật chặt chẽ, sức chiến đấu cao, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của các tổ chức đảng và của từng đảng viên. Khắc phục tình trạng suy thoái, tiêu cực.
Giữ vững và nâng cao chất lượng sinh hoạt của các cấp uỷ, tổ chức đảng, mở rộng dân chủ, thảo luận thẳng thắn trước khi quyết nghị. Đề cao ý thức trách nhiệm của đảng viên trong xây dựng và thực hiện nghị quyết. Phát huy dân chủ phải đi đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Chống dân chủ hình thức, dân chủ cực đoan, dân chủ vô chính phủ.
Xây dựng và thực hiện tốt quy chế lãnh đạo của các cấp uỷ chi bộ, cụ thể hoá nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách. Quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của người đứng đầu, có quy chế lãnh đạo công tác cán bộ, tài chính, kinh tế. Định kỳ tổ chức rút kinh nghiệm việc thực hiện các quy chế, quy định, kịp thời bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện các quy chế, quy định của các cấp uỷ, tổ chức đảng.
Bốn là: Làm tốt công tác kiểm tra giám sát, kịp thời phát hiện và xử lý những cán bộ đảng viên có biểu hiện suy thoái, tiêu cực, làm trong sạch các tổ chức đảng và cơ quan Nhà nước, làm lành mạnh các quan hệ xã hội.
Kiểm tra giám sát là một trong những chức năng lãnh đạo có vị trí cực kỳ quan trọng trong công tác lãnh đạo và xây dựng Đảng; là một khâu quan trọng của tổ chức thực hiện, nằm trong chu trình lãnh đạo của Đảng. Sau khi có nghị quyết phải tiến hành kiểm tra giám sát để xem tổ chức đảng và đảng viên chấp hành và thực hiện nghị quyết như thế nào, kiểm tra xem nghị quyết có đúng không, có phù hợp với thực tiễn không để bổ sung, sửa đổi, hoàn chỉnh nghị quyết. Kiểm tra giám sát để phát hiện những ưu điểm, khuyết điểm, kịp thời biểu dương khen thưởng những đảng viên, tổ chức đảng có thành tích, phê bình, uốn nắn những sai lầm, khuyết điểm, ngăn ngừa những biểu hiện suy thoái, tiêu cực, loại ra khỏi đảng những phần tử thoái hoá biến chất không còn đủ tư cách đảng viên. Theo Hồ Chí Minh “Muốn chống bệnh quan liêu, bệnh bàn giấy; muốn biết các nghị quyết có được thi hành không, thi hành có đúng không, muốn biết ai ra sức làm, ai làm cho qua chuyện, chỉ có một cách là khéo kiểm soát, kiểm soát khéo, bao nhiêu khuyết điểm lòi ra hết, hơn nữa kiểm soát khéo, về sau khuyết điểm nhất định bớt đi”.
Trong điều kiện hiện nay, để dấu tranh chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực trong nội bộ Đảng càng đòi hỏi phải làm tốt công tác kiểm tra giám sát. Thực tiễn cho thấy, ở những tổ chức đảng xảy ra vụ việc tiêu cực chủ yếu là do thiếu công tác kiểm tra giám sát hoặc kiểm tra không sâu sát, tỷ mỉ nên không phát hiện được; những cán bộ đảng viên mang nặng chủ nghĩa cá nhân biểu hiện suy thoái, tiêu cực vẫn ngang nhiên thách thức tổ chức, thách thức dư luận. Vì vậy, các cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra cần hết sức coi trọng công tác kiểm tra giám sát, kết hợp chặt chẽ công tác kiểm tra Đảng với thanh tra và sự giám sát của quần chúng. Không ngừng nâng cao chất lượng hiệu quả công tác kiểm tra giám sát. Thường xuyên quán triệt nắm vững tư tưởng chỉ đạo, phương châm, phương pháp cơ bản của công tác kiểm tra giám sát. Công tác kiểm tra giám sát phải bám sát vào nhiệm vụ chính trị của đơn vị, tình hình thực nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng. Nội dung kiểm tra giám sát phải toàn diện, song phải có trọng tâm, trọng điểm, kiểm tra giám sát việc chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhất là việc chấp hành Điều lệ Đảng, các nguyên tắc, nề nếp chế độ sinh hoạt Đảng. Qua kiểm tra giám sát mà giáo dục nâng cao nhận thức giác ngộ của đảng viên, phát hiện và ngăn ngừa, xử lý những đảng viên vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước. Kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những người mang nặng chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng, thoái hoá biến chất về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, nói và làm trái với đường lối quan điểm của Đảng; những đảng viên tham ô, tham nhũng, gây chia rẽ bè phái, mất đoàn kết nội bộ, không còn đủ tư cách đảng viên, những cán bộ, đảng viên quan liêu, ức hiếp quần chúng, sống sa hoa truỵ lạc, gây bất bình trong nhân dân.
Củng cố, kiện toàn, phát huy trách nhiệm của uỷ ban kiểm tra và cán bộ kiểm tra giám sát các cấp; thường xuyên bồi dưỡng nâng cao năng lực nghiệp vụ, đặc biệt là nâng cao đạo đức cách mạng, làm cho đội ngũ này thực sự trong sạch, liêm khiết, thực sự chí công vô tư, không bị nhiễm nọc độc của suy thoái, tiêu cực, mẫu mực về phẩm chất đạo đức lối sống. Đây là mũi nhọn chủ yếu tấn công vào những kẻ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, thực dụng. Cán bộ kiểm tra giám sát là chỗ dựa đắc lực của các cấp uỷ, tổ chức đảng. Các cấp uỷ, tổ chức đảng phải lãnh đạo chặt chẽ công tác kiểm tra giám sát, tôn trọng ý kiến của cơ quan kiểm tra giám sát và cán bộ kiểm tra, kiên quyết xử lý đảng viên, tổ chức đảng vi phạm khi đã có kết luận rõ của uỷ ban kiểm tra.
Thắng lợi của cách mạng Việt Nam từ khi có Đảng đến nay và nhất là những thành tựu của công cuộc đổi mới chứng tỏ Đảng Cộng sản Việt Nam là một đảng cách mạng chân chính, luôn được xây dựng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đủ sức lãnh đạo toàn dân đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Trong điều kiện lịch sử mới, nhiệm vụ của Đảng rất nặng nề, mọi thành tựu và khuyết điểm của công cuộc đổi mới gắn liền với trách nhiệm lãnh đạo của Đảng, vai trò của Đảng không ngừng tăng lên, đòi hỏi Đảng phải có đội ngũ đảng viên mạnh, có trình độ trí tuệ cao, có đủ phẩm chất, năng lực, thực sự gương mẫu trong mọi lĩnh vực mới hoàn thành được nhiệm vụ Đảng giao. Song, đáng tiếc rằng trong Đảng vẫn tồn tại một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái, tiêu cực, thoái hoá biến chất về đạo đức lối sống làm giảm lòng tin của quần chúng đối với Đảng. Đây là một trong những trở ngại lớn nhất trên con đường đi tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Vì vậy, đấu tranh chống biểu hiện suy thoái, tiêu cực là một trong những nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư tưởng, lý luận hiện nay. Thực hiện tốt các nội dung biện pháp trên đây nhất định sẽ làm hạn chế tiến tới đẩy lùi biểu hiện suy thoái, tiêu cực của một bộ phận cán bộ, đảng viên trong tình hình hiện nay./.
