Trong thông báo này, chính phủ Hà Lan thừa nhận vai trò quan trọng của sân bay Schiphol trong việc kết nối Hà Lan với thế giới, qua đó, góp phần vào sự thịnh vượng của đất nước. Tuy nhiên, chính phủ trích dẫn sự phơi nhiễm tiếng ồn của cư dân địa phương quanh sân bay và bày tỏ quan ngại về ảnh hưởng của sân bay đối với sức khỏe của người dân, môi trường tự nhiên và khí hậu.
Giới hạn 440.000 chuyến bay/năm thấp hơn các mức lưu lượng mà sân bay Schiphol đã khai thác trước đại dịch COVID-19. Trong năm 2019, sân bay đã khai thác 488.088 chuyến bay, giảm 1,6% so với 496.223 chuyến bay trong năm 2018. Giới hạn mới với 440.000 chuyến/năm xấp xỉ số chuyến bay mà sân bay đã khai thác trong năm 2016.
Giới hạn hiện tại của sân bay Schiphol là 500.000 chuyến bay/năm – năm 2018 và năm 2019 gần đạt đến giới hạn này.
Giới hạn mới cắt giảm 60.000 chuyến bay/năm, giảm 12% so với giới hạn hiện tại.
Bên cạnh đó, giới hạn mới được công bố cắt giảm 100.000 chuyến bay/năm, nói cách khác là giảm 18,5%, so với con số 540.000 chuyến bay/năm mà chính phủ tiền nhiệm đã đề ra.
Đáp lại thông báo của chính phủ Hà Lan, Schiphol cho biết: “Chúng tôi ủng hộ cách tiếp cận thấu đáo dẫn đến mục tiêu đã định: kết nối Hà Lan với thế giới nhưng vẫn đảm bảo một Schiphol ngày càng yên tĩnh và sạch sẽ hơn. Điều này mang đến định hướng cho tất cả các bên có liên quan”.
Tuy nhiên, Schiphol cũng bày tỏ: kế hoạch hiện nay của chính phủ dẫn đến “sự bất ổn” và rủi ro lớn đối với mạng đường bay của sân bay.
Ông Willie Walsh – Tổng giám đốc của IATA cho biết: “Chúng tôi chứng kiến khả năng kết nối bằng đường không được xây dựng trong 100 năm qua đang khai thác hiệu quả và ngành hàng không đang đóng góp phần lớn cho nền kinh tế Hà Lan cũng như giải quyết mong muốn của hàng triệu du khách Hà Lan”. Do vậy, IATA gọi quyết định của chính phủ Hà Lan là “một cú sốc giáng vào ngành hàng không, việc làm cũng như nền kinh tế của Hà Lan”.
Schiphol đang thống trị các sân bay ở Hà Lan, chiếm 86% trong tổng số chuyến bay đến/đi/trong nước vào năm 2019. Thị phần này giảm xuống 84% vào năm 2020 do ban đầu các trạm trung chuyển lớn hơn và các chuyến bay đường dài bị ảnh hưởng nhiều hơn so với các chuyến bay trong khu vực và các sân bay nhỏ hơn. Tuy nhiên, thị phần của Schiphol đã trở lại mức 86% trong năm 2021 và dự kiến trong năm 2022 cũng ở mức này.
Sự thống trị liên tục của Schiphol chứng tỏ rằng tải cung ứng của các hãng hàng không Hà Lan phụ thuộc rất nhiều vào sân bay Schiphol.
60.000 chuyến bay bị giảm theo giới hạn số chuyến bay mỗi năm của Schiphol lớn hơn ba phần tư (chiếm 77%) số chuyến bay được khai thác bởi tất cả các sân bay khác ở Hà Lan trong năm 2019. Thậm chí ngay cả đẩy nhanh hơn việc mở rộng các sân bay nhỏ cũng không thể tiếp nhận được số lượng chuyến bay bị giảm ở Schiphol.
Trong cán cân lợi ích giữa một bên là sân bay quốc tế lớn và một bên là quan tâm đến tiếng ồn, sức khỏe và môi trường, chính phủ Hà Lan đã quyết định ưu tiên giảm thiểu tiếng ồn nhưng vẫn đảm bảo sân bay có thể tiếp tục hoàn thành vai trò kinh tế của mình.
Tuy nhiên, KLM, hãng hàng không hàng đầu tại Schiphol không đồng tình với quyết định của chính phủ. Hãng lập luận rằng việc cắt giảm “làm suy giảm mạnh mẽ chức năng của sân bay trung chuyển mà KLM và Schiphol đã cùng nhau phát triển”. KLM cũng cho rằng việc cắt giảm các chuyến bay của Schiphol không làm thay đổi nhu cầu đến những nơi mà không dễ dàng đi bằng phương tiện giao thông đường bộ; do vậy “du khách sẽ chọn các đường bay khác (kém hiệu quả hơn)” và như vậy “tác động đến môi trường tổng thể vẫn sẽ không thay đổi”.
Hơn nữa, việc áp đặt giới hạn tiếng ồn ở những điểm đo tiếng ồn chỉ đẩy các chuyến bay đến những đường cất hạ cánh và đường bay nơi có nhiều người bị ảnh hưởng hơn.
Chính phủ cho rằng: giới hạn 440.000 chuyến bay/năm sẽ cho phép sân bay duy trì mạng đường bay quốc tế của nó. Tuy nhiên, KLM đã nói rằng hãng “sẽ phải nói lời tạm biệt với các tàu bay nhỏ hơn” và tập trung vào một số điểm đến có lưu lượng hành khách nhiều hơn với tàu bay lớn hơn và tần suất ít hơn.
Với vai trò quan trọng của Schiphol đối với nền kinh tế Hà Lan và là cầu nối giữa chính phủ và các đơn vị kinh doanh trong ngành hàng không, điều này có nghĩa là cuộc tranh luận này chỉ mới bắt đầu.
Ngoc Diep-DX
