Văn hóa an toàn luôn được coi là nền tảng vững chắc để bảo đảm hoạt động khai thác hiệu quả và bền vững trong ngành hàng không. Một nền văn hóa an toàn tích cực không chỉ được thể hiện bằng hệ thống quy trình và chính sách, mà còn bằng cam kết chung của toàn thể cán bộ nhân viên ở mọi cấp bậc. Chính vì thế, Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) đã cùng Cranfield University (Vương quốc Anh) và tổ chức nghiên cứu Ipsos phát triển công cụ khảo sát i-ASC – Aviation Safety Culture Survey – với mục tiêu đo lường, so sánh và cải thiện văn hóa an toàn theo cách toàn diện, khoa học và khách quan.
i-ASC được thiết kế riêng cho ngành hàng không và là giải pháp khảo sát toàn diện, cho phép các hãng hàng không và đơn vị dịch vụ hàng không có thể đánh giá chính xác mức độ trưởng thành về văn hóa an toàn của mình. Điểm nổi bật của công cụ này là tính tiêu chuẩn hóa, dựa trên bộ câu hỏi gồm 60 phát biểu gắn với khung quản lý an toàn của ICAO, tiêu chuẩn IOSA và các mô hình nổi tiếng như James Reason và Hudson Safety Culture Maturity Model. Nhờ vậy, i-ASC không chỉ cung cấp dữ liệu định lượng và định tính có giá trị, mà còn đảm bảo tính nhất quán để các hãng có thể so sánh với nhau cũng như theo dõi tiến trình cải thiện của chính mình theo thời gian.
Đặc biệt, tại Hội nghị An toàn Thế giới (ATTG) năm 2023 do Vietnam Airlines đăng cai tổ chức tại Hà Nội, VNA cùng các đối tác quốc tế đã ký kết bản ghi nhớ về Văn hóa an toàn, khẳng định vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy hợp tác toàn cầu về an toàn hàng không. Việc tiếp nối bằng triển khai i-ASC càng củng cố vị thế của Hãng, đồng thời thể hiện cam kết kiên định trong việc xây dựng văn hóa an toàn hiện đại.
Mục đích lớn nhất của i-ASC là biến văn hóa an toàn vốn mang tính trừu tượng thành yếu tố có thể đo lường và hành động. Thông qua khảo sát, các tổ chức sẽ có cái nhìn rõ nét về 9 nhóm yếu tố then chốt của văn hóa an toàn như cam kết lãnh đạo, truyền thông, sự học hỏi, nhận thức rủi ro hay tính chính trực. Đây là cơ sở quan trọng để phát hiện những khoảng trống tiềm ẩn, những rủi ro chưa được nhìn thấy, đồng thời đề xuất kế hoạch hành động cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý an toàn.
Vai trò của i-ASC còn thể hiện ở khả năng cung cấp kết quả so sánh với dữ liệu toàn ngành. Điều này giúp các hãng không chỉ nhìn thấy bức tranh nội bộ mà còn xác định được vị trí của mình trong tương quan với các hãng hàng không khác trên thế giới. Hoạt động “benchmarking” này mang ý nghĩa chiến lược, cho phép tổ chức định hướng nguồn lực vào đúng những khía cạnh cần thiết để tạo nên sự thay đổi mang tính đột phá.
Tầm quan trọng của i-ASC nằm ở chỗ đây không chỉ là một cuộc khảo sát thông thường, mà là một phần của quá trình kiến tạo văn hóa an toàn bền vững. Các ý kiến phản hồi ẩn danh, khách quan từ nhân viên chính là nguồn dữ liệu quý giá, giúp lãnh đạo hiểu sâu hơn về thực trạng, từ đó xây dựng chiến lược an toàn thông minh, khả thi và được toàn thể nhân viên ủng hộ. Đồng thời, việc theo dõi sự tiến bộ qua nhiều kỳ khảo sát còn khẳng định cam kết lâu dài của tổ chức đối với văn hóa an toàn, yếu tố then chốt để duy trì niềm tin của hành khách và uy tín thương hiệu trên thị trường quốc tế.
Trong chiến lược phát triển an toàn, Vietnam Airlines đặt kỳ vọng hướng tới mức tiên tiến generative – mức trưởng thành cao nhất trong mô hình văn hóa an toàn, nơi an toàn trở thành giá trị cốt lõi, được toàn thể cán bộ nhân viên chủ động nuôi dưỡng và lan tỏa. Với sự đồng hành của IATA, i-ASC sẽ là công cụ then chốt giúp VNA hiện thực hóa mục tiêu này, nâng tầm vị thế hãng hàng không quốc gia trên bản đồ quốc tế.
Với i-ASC, IATA đã mang đến cho ngành hàng không một công cụ thiết thực và hiệu quả, biến văn hóa an toàn thành lợi thế cạnh tranh bền vững. Đây không chỉ là hành động vì sự an toàn của mỗi chuyến bay, mà còn là bước đi chiến lược để củng cố vị thế của mỗi hãng hàng không trên bản đồ toàn cầu.
