Vệ sinh máy bay là một mắt xích quan trọng trong chuỗi hoạt động hàng không, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng, chính xác và khoa học. Từ việc phân công nhiệm vụ đến kiểm soát tiến độ thực hiện, mọi công đoạn đều phải tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn đề ra.
Tại Vietnam Airlines, bốn bộ phận quan trọng trong việc đảm bảo vệ sinh máy bay gồm: Ban Dịch vụ Hành khách (DVHK), Đoàn tiếp viên (ĐTV), Công ty Dịch vụ mặt đất sân bay Việt Nam (VIAGS) và Công ty Kỹ thuật máy bay (VAECO).
Sự kết hợp ăn ý giữa bốn đơn vị này chính là yếu tố quyết định giúp mỗi chuyến bay luôn trong tình trạng sạch sẽ mà vẫn đảm bảo khởi hành đúng giờ, an toàn. Chỉ khi tất cả cùng vận hành trơn tru, công tác vệ sinh máy bay mới thực sự đạt hiệu quả tối ưu.
Là cơ quan tham mưu của TCT, Ban DVHK có vai trò quan trọng trong việc chủ trì, quản lý, điều chỉnh Quy định vệ sinh tàu bay và các hướng dẫn liên quan. Chị Trần Thanh Hà, Phó trưởng phòng Dịch vụ trên không cho biết: “Ban DVHK chịu trách nghiệm xây dựng các tiêu chuẩn quy trình liên quan đến công tác vệ sinh máy bay của Vietnam Airlines. Việc xây dựng tiêu chuẩn quy trình liên quan rất nhiều đơn vị để triển khai thực hiện. Đặc biệt các tiêu chuẩn đều phải tuân thủ được tất cả những quy định chung, cũng như đảm bảo về mặt thời gian khai thác và các yêu cầu về vệ sinh đối với hành khách đi máy bay.
Mỗi loại vệ sinh có danh mục công việc và tiêu chuẩn đầu ra riêng. Ví dụ: vệ sinh sau chuyến bay có khoảng 80 danh mục công việc, vệ sinh tổng thể có 100 danh mục. Mỗi danh mục có những cái tiêu chuẩn đánh giá riêng, ví dụ như bàn ăn phải như thế nào, nhà vệ sinh phải như thế nào, thùng rác phải thế nào… Vietnam Airlines luôn tìm cách cải tiến tiêu chuẩn vệ sinh, phối hợp nhiều đơn vị để đảm bảo chất lượng dịch vụ tốt nhất cho hành khách trong điều kiện khai thác tối ưu.”
Trên mỗi chuyến bay, vai trò của tiếp viên hàng không không chỉ phục vụ, hướng dẫn hành khách, mà còn đóng góp to lớn trong việc giữ gìn vệ sinh máy bay sạch sẽ. Trước mỗi chuyến bay, Đoàn tiếp viên có nhiệm vụ kiểm tra và nghiệm thu vệ sinh khoang khách, bếp, buồng vệ sinh… Báo cáo ngay các điểm chưa đạt tiêu chuẩn vệ sinh để nhân viên VIAGS hoặc VAECO khắc phục.
Sau chuyến bay quốc tế ngắn, chị Nguyễn Thùy Linh – Liên đội tiếp viên 6 chưa kết thúc nhiệm vụ mà tiếp tục nghiệm thu và thực hiện nhiều công việc vệ sinh máy bay khác. Chị chia sẻ, nhiệm vụ của tiếp viên diễn ra thành 3 quá trình là trong chuyến bay, chuẩn bị hạ cánh và sau khi những hành khách xuống máy bay.
“Trong chuyến bay thì chúng tôi sẽ luôn cố gắng giữ gìn vệ sinh chung của khoang khách, như thu dọn các vỏ giấy, cốc giấy, thu rác và xử lý vết bẩn phát sinh, gom rác và nước thải đúng quy định.
Chuẩn bị hạ cánh thì chúng tôi sẽ thực hiện một lần thu rác để đảm bảo là những túi ghế phía trước sẽ không còn rác, vỏ… thuận tiện cho các anh chị vệ sinh dọn dẹp sau khi hạ cánh. Cuối cùng là sau khi hạ cánh, chúng tôi sẽ chuẩn bị kiểm tra an ninh sau chuyến bay, đồng thời ghi nhận những khu vực cần tăng cường vệ sinh.”
Chị Thùy Linh nhấn mạnh, quy trình vệ sinh máy bay là sự phối hợp của rất nhiều người và quy trình sẽ được thực hiện theo cách “cuốn chiếu”. “Nếu như dịch vụ của những chuyến bay sau ít, chúng tôi có thể hỗ trợ anh chị vệ sinh thu rác ở những khu vực ghế để có thể rút ngắn thời gian vệ sinh ở dưới mặt đất” – chị Linh chia sẻ.
Với các tiếp viên Vietnam Airlines, máy bay giống như “ngôi nhà thứ hai” của mình. Vì vậy việc giữ gìn vệ sinh máy bay cũng giống như “dọn nhà” vậy. Chị Linh tâm sự: “Tổ tiếp viên luôn chú ý về vấn đề vệ sinh, trước khi chào đón những hành khách trên chuyến bay. Việc tạo ấn tượng tốt đẹp sẽ khiến hành khách nhớ mãi. Đặc biệt là những hành khách đi máy bay lần đầu tiên.”
Gắn bó 14 năm với Đội dịch vụ trên tàu – VIAGS, chị Vũ Thị Phương đã quen thuộc với việc “đi sớm, về muộn”, có hôm làm từ buổi chiều cho đến hết ca đêm, có hôm đến 2-3h sáng, có hôm kéo dài đến tận 5h sáng.
Chia sẻ về công việc của mình, chị Phượng cho biết: “Trong một kíp trực, mỗi người được phân công một nhiệm vụ cụ thể như dọn khoang khách, vệ sinh nhà bếp, nhà vệ sinh… Khi gặp sự cố như rác quá nhiều hay bồn nước, bồn cầu tắc nghẽn, mọi người phải hỗ trợ nhau để hoàn thành công việc nhanh nhất. Những chuyến bay tàu nhỏ thì công tác vệ sinh tầm 9 phút. Các loại tàu to như Airbus A350, Boeing 787 thì trong khoảng 10 phút.”
Mặc dù công việc vất vả, áp lực thời gian lớn, nhưng nhờ tinh thần trách nhiệm và sự động viên lẫn nhau, các nhân viên VIAGS vẫn nỗ lực để đảm bảo tàu bay sạch sẽ, mang lại trải nghiệm tốt nhất cho hành khách.
Công tác tại Đội phục vụ bảo dưỡng, chị Nguyễn Thị Thanh Hằng gắn bó với VAECO đã hơn 20 năm. Chia sẻ về công việc của mình, chị cho biết: “Tổ vệ sinh thuộc Đội nội thất phía Bắc chúng tôi có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ các quy trình liên quan đến nội thất trong máy bay, từ trần đèn, giá hành lý, ghế, tay ghế đến nhà bếp, nhà vệ sinh…
Khác với các đồng nghiệp bên VIAGS phục vụ sau chuyến bay, chúng tôi sẽ thực hiện vệ sinh máy bay định kỳ, sau bao nhiêu giờ bay theo quy định của Vietnam Airlines. Trong quá trình làm, nếu phát hiện có các vấn đề bất thường sẽ báo cáo để nhân sự chuyên môn kiểm tra và tìm phương án thay thế. Với khối lượng công việc khổng lồ, mỗi tổ vệ sinh nội thất của VAECO sẽ có từ 8 – 15 người, tùy theo từng loại máy bay.”
Trong quy trình vệ sinh máy bay, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận là yếu tố then chốt để đảm bảo công việc diễn ra hiệu quả, đúng tiến độ và đạt tiêu chuẩn chất lượng. Mỗi bộ phận, mỗi cá nhân đều hiểu rõ vai trò của mình, bởi chỉ cần một mắt xích thiếu sự chuẩn bị hoặc chậm trễ, toàn bộ quy trình có thể bị gián đoạn, dẫn đến trễ chuyến hoặc không đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh. Do đó, sự phối hợp ăn ý, khoa học, nhịp nhàng giữa các bộ phận là yếu tố bắt buộc, không thể thiếu bất kỳ khâu nào.
Có thể thấy, vệ sinh máy bay không đơn thuần là một công việc lau dọn thông thường mà là một quy trình “khổng lồ” đòi hỏi sự tham gia và phối hợp nhịp nhàng của nhiều bộ phận. Sự phối hợp ăn ý, khoa học giữa các bộ phận không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là yếu tố quyết định sự thành công của công tác vệ sinh tàu bay, góp phần mang lại trải nghiệm an toàn, thoải mái cho hành khách trên mỗi chuyến bay.