1. Hiện trạng ứng dụng Trí tuệ nhân tạo tại TCT HKVN
Trong báo cáo của IATA về ứng dụng AI trong ngành hàng không năm 2023 cho biết : Công nghệ AI sẽ áp dụng cho công tác tăng doanh thu và quản trị doanh thu bằng cách phân tích hành vi khách hàng, mức độ chi trả phụ thuộc vào hoàn cảnh/ hồ sơ/ tính cách của từng khách hàng. Cá nhân hóa kế hoạch đi lai/ du lịch của hành khách, sử dụng lịch sử của khách hàng (thông qua hình ảnh, giọng nói, văn bản) để tạo ra các mô hình xu hướng và đề xuất các chuyến đi trong tương lai…
Tại TCT HKVN, việc ứng dụng Trí tuệ nhân tạo vào quá trình sản xuất kinh doanh của TCT đã được áp dụng trong nhiều lĩnh vực:
Đối với ứng dụng chuyên môn nghiệp vụ: TCT đang sử dụng 2 sản phẩm SHM (Skywise Health Monitoring) và SPM (Skywise Predictive Maintenance) có áp dụng mô hình dự báo AI để phục vụ phân tích kỹ thuật và dự đoán hỏng hóc tương lai.
Đối với thư viện dùng chung VNA Library: TCT đang triển khai thử nghiệm công nghệ AI của Microsoft hỗ trợ người sử dụng hệ thống khai thác tối ưu nhất nội dung các tài liệu, văn bản.
Đối với ứng dụng trợ lý ảo – ChatBot: TCT có sử dụng chat bot hỗ trợ trả lời câu hỏi trên website tuy nhiên mới chỉ dừng lại ở mức hiểu những yêu cầu đã được lên kịch bản, chỉ hiểu được một ngôn ngữ lập trình từ đầu, yêu cầu có đội ngũ quản trị viên theo dõi cập nhật thường xuyên.
2. Phát triển Trí tuệ nhân tạo tại TCT HKVN giai đoạn 2024-2026
Với mục tiêu trở thành hãng Hàng không số cũng như thực hiện chiến lược Chuyến đổi số của TCT giai đoạn 2022-2026, việc áp dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo vào hoạt động Quản trị, điều hành, sản xuất kinh doanh được áp dụng trong một số lĩnh vực cụ thể như sau:
Trợ lý ảo cho CBNV về nghiệp vụ:
Với mô hình AI tiên tiến có thể tích hợp vào hệ thống kho tri thức VNA Library hiện nay để xây dựng hệ thống trợ lý ảo cho CBNV hỏi đáp về các nghiệp vụ của TCT HKVN.
CBNV dễ dàng tương tác với trợ lý ảo để có thể hỏi đáp về các vấn đề chuyên môn và nghiệp vụ hằng ngày được hệ thống hóa từ kho tri thức VNA Library.
Từng bước mở rộng lĩnh vực cung cấp của trợ lý ảo và mở rộng đối tượng sử dụng trợ lý ảo
Trợ lý ảo hỗ trợ quản lý, điều hành:
Với mô hình AI tiên tiến có thể kết nối đến các hệ thống khác của TCT HKVN như hệ thống bay, hệ thống kỹ thuật, hệ thống book vé,… để cung cấp các số liệu về hoạt động của TCT HKVN cho lãnh đạo một cách dễ dàng qua các câu hỏi tự nhiên.
Trợ lý ảo phục vụ trải nghiệm khách hàng và gia tăng doanh thu bán hàng:
Với mô hình của AI tiên tiến, chúng ta có thể đào tạo trợ lý ảo AI tích hợp trên website Thương mai điện tử, mobile app của TCT để cung cấp phản hồi tức thì cho nhiều truy vấn khác nhau mà hành khách có thể có. Hướng đến đưa ra các đề xuất các mức giá vé, dịch vụ gia tăng được cá nhân hóa cho từng hành khách nhằm gia tăng doanh thu.
Ứng dụng chuyên môn nghiệp vụ:
Áp dung mô hình AI vào các ứng dụng chuyên môn nghiệp vụ để phục vụ phân tích nghiệp vụ, dự báo tự động và tối ưu hóa, đặc biệt áp dụng trong công tác dự báo thị trường, xây dựng kế hoạch bay, tối ưu hóa doanh thu, định giá bán real time.
3. Các nguồn lực để triển khai công nghệ AI
Triển khai Trí tuệ Nhân tạo (AI) đòi hỏi một loạt nguồn lực để đảm bảo hiệu quả và thành công. Dưới đây là một số nguồn lực quan trọng:
- Nhân lực chuyên gia: Cần có các chuyên gia về AI, khoa học dữ liệu, và lập trình để phát triển, triển khai và duy trì hệ thống AI.
- Dữ liệu: AI dựa vào dữ liệu để học và dự đoán. Cần có dữ liệu chất lượng và đủ lớn để huấn luyện mô hình AI.
- Phần cứng và hạ tầng: Cần có máy chủ, máy tính, GPU, và hạ tầng mạng để chạy các thuật toán AI.
- Phần mềm và công cụ: Cần có các công cụ phân tích dữ liệu, thư viện mã nguồn mở, và các nền tảng phát triển AI.
- Tài chính: Triển khai AI đòi hỏi đầu tư tài chính cho nhân lực, phần cứng, phần mềm, và quảng cáo.
- Chiến lược và quản lý dự án: Cần có kế hoạch triển khai, quản lý dự án, và đánh giá hiệu suất.
Hiện tại, TCT HKVN đang áp dụng hình thức triển khai thuê dịch vụ hoặc mua lại công nghệ AI từ các hãng công nghệ nổi tiếng và tinh chỉnh tùy biến phù hợp với đặc thù cũng như nhu cầu hoạt động điều hành và sản xuất kinh doanh của TCT.
4. Các rủi ro khi áp dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo
Bên cạnh những lợi ích vượt trội, việc áp dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo cũng tồn tại những rủi ro nhất định có thể kể đến như:
Bảo mật và quyền riêng tư: Sử dụng AI có thể đặt ra vấn đề bảo mật và quyền riêng tư của người dùng, đặc biệt là khi AI thu thập và phân tích dữ liệu nhạy cảm.
Nguồn gốc và sở hữu trí tuệ: Việc sử dụng AI có thể đặt ra vấn đề về nguồn gốc và sở hữu trí tuệ. Cần xem xét quyền sở hữu và bản quyền của các thuật toán và mô hình AI.
Khả năng giải thích: AI thường hoạt động như một “hộp đen”, khó giải thích cách thức đưa ra phán đoán. Điều này có thể gây khó khăn trong việc hiểu và kiểm tra tính minh bạch của quyết định AI.
Thất nghiệp: Sự tự động hóa do AI có thể dẫn đến thất nghiệp quy mô lớn, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp truyền thống.
Tác động xã hội: AI có thể thay đổi cách chúng ta làm việc, giao tiếp và sống. Điều này đòi hỏi xem xét kỹ lưỡng về tác động xã hội và văn hóa.
Đạo đức và trách nhiệm: AI không có đạo đức và trách nhiệm như con người. Việc sử dụng AI đòi hỏi xem xét về trách nhiệm và đạo đức trong việc phát triển và triển khai.
Do vậy để áp dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo một cách hiệu quả, rất cần có những quy định chặt chẽ trong việc áp dụng.
Công nghệ Trí tuệ Nhân tạo (AI) đang định hình tương lai của ngành hàng không một cách mạnh mẽ. Việc ứng dụng công nghệ AI vào hoạt động điều hành và sản xuất kinh doanh cũng mới được các hãng hàng không trên thế giới triển khai ở giai đoạn sơ khởi và mang tính chất thử nghiệm. Do đó việc bắt đầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI cho hàng không Việt Nam là không chậm so với thế giới.
